Chiến thắng 2-1 trước Porto ở lượt hai vòng bảng FIFA Club World Cup 2025 góp phần quyết định đưa Inter Miami vòng knock-out. Và người giữ vai trò then chốt làm nên chiến thắng ấy chính là Messi, với cú đá phạt hàng rào ghi bàn ấn định kết quả.

Ngay khi trọng tài xác định pha va chạm của hậu vệ Porto, Ze Pedro với Messi là tình huống phạm lỗi, 31.783 CĐV có mặt trên sân Mercedes-Benz như linh cảm điều gì đó quen thuộc sắp diễn ra. Đó không chỉ là sự mong chờ, mà là kỳ vọng. Nói như cựu danh thủ người Scotland Don Hutchison trên sóng bình luận toàn cầu của DAZN: "Tôi dự đoán sẽ có bàn thắng, tôi tin Messi sẽ làm được".

Lionel Messi đá phạt trực tiếp, ghi bàn ấn định thắng lợi 2-1 cho Inter Miami trước Porto ở lượt hai bảng A FIFA Club World Cup trên sân Mercedes, Atlanta, Mỹ ngày 19/6. Ảnh: AP

Và cả Hutchison lẫn hàng triệu khán giả theo dõi qua màn hình không hề thất vọng. Messi đứng trước bóng, chạy vài bước lấy đà, rồi thực hiện một cú sút phạt hàng rào uốn lượn. Bóng găm vào góc cao bên phải khung thành, vượt qua nỗ lực cản phá trong tuyệt vọng của thủ thành Claudio Ramos.

Trong bóng đá hiện đại, rất ít cầu thủ có thể khơi dậy sự phấn khích nơi người hâm mộ, và nỗi sợ hãi cho đối phương khi đứng trước một tình huống bóng chết. Nhưng đội trưởng Inter Miami là một trong số hiếm đó.

Ở tình huống đá phạt trước Porto, điểm đặt bóng cách chấm phạt đền khoảng 10 mét và chếch về bên phải 3 mét theo trục thẳng đứng. Khi Messi đứng trước bóng, bản năng cựu thủ môn Newcastle Shay Given, khi bình luận trên sóng DAZN, cũng cho rằng quả phạt hàng rào này chẳng khác nào một pha đá phạt đền của tiền đạo Argentina.

Nhưng Messi thực sự giỏi đến mức nào ở những cú sút phạt hàng rào trực tiếp? Và liệu khả năng chuyển hóa những tình huống như vậy thành bàn thắng có phải là một đặc trưng xuyên suốt sự nghiệp của anh? Hay như nhiều cầu thủ khác, nó có lúc thăng lúc trầm?

Kỹ năng mài giũa theo thời gian

Trước tiên, lập luận Messi giỏi đá phạt hàng rào hơn đá penalty là hoàn toàn không chính xác. Một quả phạt đền từ cự ly 11m mà không có hàng rào ngăn cách rõ ràng luôn là cơ hội ăn bàn rõ rệt, được phản ánh qua việc anh đã ghi 112 quả phạt đền trong sự nghiệp, so với 68 bàn từ sút phạt hàng rào trực tiếp.

Dù vậy, số liệu cho thấy Messi thuộc nhóm tinh hoa khi nói đến sút phạt hàng rào. Chỉ tính riêng ở các giải VĐQG, anh đã ghi 43 bàn từ 491 lần sút phạt hàng rào, đạt tỷ lệ thành công 8,8%, cao hơn hẳn mức trung bình khoảng 5,5% ở 5 giải đấu hàng đầu châu Âu trong 15 năm qua.

Trong khi đó, tỷ lệ ghi bàn từ phạt đền của Messi là khoảng 80%. Con số này rất tốt, nhưng là một trong số ít lĩnh vực mà anh trông giống một người "bình thường", hơn là cầu thủ vĩ đại nhất mọi thời trong mắt nhiều người.

Tiếp đến, tỷ lệ sút phạt hàng rào thành bàn 8,8% của Messi càng ấn tượng hơn xét đến việc anh không thực sự xuất sắc ở kỹ năng này trong vài năm đầu sau khi lên đội một Barca từ mùa 2004-2005. Lúc đó, Ronaldinho, đàn anh đang ở đỉnh cao phong độ, mới là người đá phạt chính của đội bóng xứ Catalonia.

Lần sút phạt hàng rào đầu tiên của Messi ở La Liga diễn ra trên sân nhà Camp Nou trước Mallorca mùa 2006-2007, với vị trí chếch xa về bên phải sân và trông giống một quả tạt hóc hiểm hơn là một cú sút. Phải đến giữa mùa giải 2011-2012, Messi mới chạm mốc 50 cú sút phạt hàng rào ở LaLiga, nhưng lúc đó, anh đã trở thành chân sút phạt chủ lực của Barca.

Bàn thắng sút phạt hàng rào đầu tiên của Messi ở giải VĐQG Tây Ban Nha là một pha xử lý táo bạo trước Atletico Madrid mùa 2008-2009. Khi thủ môn Gregory Coupet vẫn còn bận chỉ đạo thiết lập hàng rào và di chuyển về phía cột gần, Messi tinh quái đưa bóng vào góc xa đang bị bỏ trống.

Nhưng khoảnh khắc chớp lấy cơ hội này phản ánh khả năng đọc trận đấu nhanh hơn những người xung quanh của Messi, hơn là một dấu hiệu của kỹ thuật đá phạt siêu việt. Cũng trong giai đoạn này, tỷ lệ thành công của Messi chỉ xoay quanh mức trung bình, vì anh vẫn chưa hoàn thiện kỹ thuật sút phạt hàng rào.

Bản đồ các cú sút phạt của Messi kể từ khi thi đấu chuyên nghiệp cho thấy, phải đến mùa giải 2017-2018, anh mới thực sự đạt được phong độ đỉnh cao ở kỹ năng này, với việc ghi 5 bàn trở lên trong mùa giải đó và hai mùa tiếp theo.

Đặc trưng trong sút phạt hàng rào của Messi

Đến giờ, người hâm mộ bóng đá cũng dần nhận ra những yếu tố chính tạo nên một cú sút phạt hàng rào đặc trưng của Messi.

Đầu tiên là vị trí. Như cú sút tuyệt đẹp vào lưới Porto gần đây, Messi thường ưa thích khu vực trung tâm ngay bên ngoài vùng cấm, khi chủ nhân của 8 Quả Bóng Vàng thực hiện khoảng 10% số cú sút phạt từ khu vực này.

Kỹ thuật sút phạt được duy trì nhất quán đóng vai trò quan trọng, nhưng một phần sự hiệu quả đến từ việc Messi đặc biệt xuất sắc khi sút bóng đứng yên ở khu vực này. Kể cả trong các tình huống dứt điểm bóng sống, Messi cũng có tỷ lệ chuyển hóa bàn thắng tương tự từ khu vực trung tâm ngay bên ngoài vùng cấm.

Tiếp đến là đích nhắm hướng tới. Pha làm bàn trước Porto cũng tuân theo một mô hình quen thuộc: một cú sút xoáy nhắm vào phía bên phải mành lưới. Đó cũng là đích nhắm ưa thích và phổ biến nhất trong các cú sút phạt hàng rào của Messi, với 22% số cú sút phạt tìm đến khoảng không ngay dưới góc cao bên phải cầu gôn.

Đến nay, không nhiều bàn thắng từ đá phạt hàng rào của Messi có đích nhắm ở góc trái mành lưới, cụ thể là 11 bàn nếu chỉ xét ở các giải VĐQG. Một ví dụ sống động về bàn thắng hiếm hoi đi vào góc trái mành lưới là trong chiến thắng 3-0 của Barca trước Liverpool ở bán kết lượt đi Champions League mùa 2018-2019, khi Messi sút phạt vào góc gần với độ chính xác hoàn hảo, vượt qua những đầu ngón tay của thủ thành Alisson. Đó là kiểu dứt điểm không có chỗ cho sai lầm, không giống các cú sút đưa bóng hướng về góc phải, vốn có đường cong tự nhiên cho Messi nhiều không gian hơn để xử lý.

Cuối cùng là tư thế của Messi trong những cú sút phạt. Dễ dàng nhận ra kiểu tư thế quen thuộc của anh: chân phải trụ vững, thân người hơi khom xuống, cổ chân dường như xoay vặn lại để tạo ra cú cứa lòng trứ danh.

Kể từ khi rời Barca năm 2021, số bàn thắng từ sút phạt hàng rào trực tiếp của Messi thực tế đã giảm dần. Anh chỉ ghi được 2 bàn sút phạt hàng rào ở giải VĐQG Pháp trong màu áo PSG, và thêm 1 bàn trong mỗi mùa giải MLS.

Dù vậy, Messi vẫn là cầu thủ ghi bàn từ sút phạt hàng rào hay nhất của kỷ nguyên bóng đá hiện đại. Kể từ mùa 2010-2011, anh đã ghi tổng cộng 39 bàn sút phạt ở 5 giải VĐQG hàng đầu châu Âu, gấp đôi đối thủ gần nhất là Cristiano Ronaldo, người có 19 bàn. Tổng cộng, Messi hiện có 68 bàn sút phạt trực tiếp trên mọi đấu trường.

Hoàng Thông tổng hợp