Hội nghị các quốc gia thành viên Công ước Liên Hợp Quốc về Luật biển 1982 (UNCLOS) lần thứ 35 (SPLOS 35) ngày 23/6 khai mạc tại Trụ sở Liên Hợp Quốc tại New York, Mỹ.

Tại phiên khai mạc, Thứ trưởng thường trực Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ, trưởng đoàn Việt Nam, đã được các quốc gia thành viên Công ước đồng thuận bầu vào vị trí Chủ tịch SPLOS 35, theo Bộ Ngoại giao.

Chủ tịch Nguyễn Minh Vũ (trái) tại bàn chủ toạ. Ảnh: BNG

Phát biểu sau khi trúng cử và bắt đầu điều hành hội nghị, Thứ trưởng Nguyễn Minh Vũ nhấn mạnh những tiến triển tích trong thực thi UNCLOS và quản trị biển, đại dương toàn cầu thời gian qua, đặc biệt là thành công của Hội nghị Đại dương của Liên Hợp Quốc lần thứ 3 (UNOC 3) tại Nice, Pháp, vào tháng này, cũng như các nỗ lực thúc đẩy Hiệp định về bảo tồn và sử dụng bền vững đa dạng sinh học tại vùng biển ngoài vùng quyền tài phán quốc gia (BBNJ) sớm có hiệu lực.

Biển, đại dương đang đối mặt với nhiều thách thức nghiêm trọng như ô nhiễm môi trường, tác động của biến đổi khí hậu, mất đa dạng sinh học, cạn kiệt tài nguyên biển. Chủ tịch Hội nghị kêu gọi các nước đề cao chủ nghĩa đa phương, tham gia thảo luận với tinh thần hợp tác và xây dựng, tích cực đề xuất biện pháp nhằm thúc đẩy thực thi UNCLOS, tăng cường hiệu quả hoạt động của các cơ quan thành lập theo Công ước.

Sau phiên khai mạc, Hội nghị đã nghe báo cáo của Toà án Quốc tế về Luật biển (ITLOS), Cơ quan Quyền lực Đáy đại dương (ISA), Uỷ ban Ranh giới thềm lục địa (ISA) và tiến hành thảo luận, thống nhất định hướng hoạt động của các thể chế nêu trên trong thời gian dưới quyền điều hành của Chủ tịch.

Việc Việt Nam lần đầu tiên đảm nhiệm vị trí Chủ tịch Hội nghị thường niên quan trọng nhất về thực thi UNCLOS phản ánh sự tin tưởng, tín nhiệm cao của các nước đối với năng lực điều hành, dẫn dắt của Việt Nam trong các tiến trình và cơ chế đa phương trong khuôn khổ Liên Hợp Quốc.

Trước đó, nhằm chuẩn bị sẵn sàng cho đảm nhiệm vai trò điều hành SPLOS 35, Thứ trưởng thường trực Nguyễn Minh Vũ đã chủ trì nhiều cuộc họp trù bị trực tiếp và trực tuyến với Phó tổng Thư ký LHQ, Văn phòng Pháp lý LHQ, lãnh đạo các cơ quan được thành lập theo UNCLOS và tham vấn một số nhóm khu vực và đại sứ, trưởng phái đoàn các nước liên quan tại New York.

Trong các cuộc gặp và trao đổi, Thứ trưởng Nguyễn Minh Vũ khẳng định cam kết và mong muốn của Việt Nam phối hợp chặt chẽ với các nước và các cơ quan để tổ chức và điều hành SPLOS 35 một cách khách quan, hiệu quả, đóng góp vào quá trình thực thi toàn diện các quy định của UNCLOS, tiếp tục thúc đẩy quản trị biển, đại dương và sử dụng bền vững các tài nguyên biển trên phạm vi toàn cầu.

SPLOS là hội nghị thường niên của các quốc gia thành viên Công ước Luật biển năm 1982. Tại Hội nghị, các quốc gia thành viên UNCLOS cũng như các nước quan sát viên trình bày lập trường, quan điểm và chia sẻ thông tin về các vấn đề liên quan đến thực thi UNCLOS, đánh giá kết quả hoạt động của các cơ quan thành lập theo Công ước trong năm qua, góp phần định hướng cho các phát triển mới trong lĩnh vực luật biển và quản lý, khai thác đại dương trong thời gian tới.

Chủ tịch Hội nghị có trách nhiệm chủ trì, điều hành thảo luận các phiên họp toàn thể, quyết định các vấn đề về thủ tục và tổ chức phiên họp của Hội nghị trên cơ sở tham vấn với Ban Điều hành, đồng thời thông qua quyết định về hành chính, ngân sách và hoạt động của các cơ quan được thành lập theo UNCLOS.

Chủ tịch đóng vai trò trung tâm trong bảo đảm Hội nghị diễn ra hiệu quả, trật tự, đúng quy tắc, thủ tục. Trong các vấn đề phức tạp, có ý kiến khác nhau, Chủ tịch có vai trò quan trọng định hướng thảo luận, khuyến khích tham vấn và đàm phán giữa các nước để tìm tiếng nói chung. Nhiệm kỳ Chủ tịch kéo dài một năm từ ngày khai mạc Hội nghị cho đến thời điểm bàn giao vị trí tại Hội nghị tiếp theo.

Vũ Hoàng