Trong báo cáo điều tra được công bố ngày 5/8, Ủy ban Điều tra Hàng hải (MBI) của tuần duyên Mỹ đánh giá việc tàu lặn Titan bị ép nát khi tham quan xác tàu Titanic dưới đáy Đại Tây Dương vào tháng 6/2023 "là sự việc có thể tránh được".

"Công ty OceanGate không tuân thủ các quy trình kỹ thuật đã được thiết lập về an toàn, thử nghiệm và bảo trì, đây là yếu tố chính dẫn đến thảm họa", theo tuần duyên Mỹ. Họ nhận định "văn hóa làm việc độc hại của công ty, với biện pháp sa thải hoặc đe dọa sa thải, đã ngăn cản các nhân viên và nhà thầu bày tỏ mối lo ngại về an toàn".

Tàu lặn Titan. Ảnh: OceanGate

Báo cáo dài 335 trang của tuần duyên Mỹ cho biết CEO OceanGate Stockton Rush, người có mặt trên tàu Titan vào thời điểm gặp nạn, là người chịu trách nhiệm chính trong thảm kịch. Ông Rush nhiều lần phớt lờ cảnh báo về mức độ nguy hiểm của tàu lặn Titan, thậm chí còn đe dọa những người bày tỏ lo ngại.

"Ông Rush tạo ra cảm giác an toàn giả tạo bằng cách đưa ra thông tin sai lệch về mức độ an toàn của tàu Titan, đánh lừa các chuyên gia về quy trình thử nghiệm và phóng đại số lần lặn thử nghiệm của phương tiện", tuần duyên Mỹ nêu.

Jason Neubauer, lãnh đạo MBI, cho biết cuộc điều tra kéo dài hai năm đã xác định nhiều yếu tố dẫn đến thảm kịch, mang lại những bài học quý giá để ngăn ngừa sự cố tương tự trong tương lai. "Cần giám sát chặt chẽ hơn và có những lựa chọn rõ ràng hơn cho các bên đang thử nghiệm những mô hình mới nằm ngoài khuôn khổ quy định hiện hành", ông nói.

Ngoài CEO của OceanGate, những người thiệt mạng là doanh nhân Anh Hamish Harding, doanh nhân Pakistan Shahzada Dawood và con trai 19 tuổi của ông là Suleman, cùng nhà hải dương học Pháp Paul Henri Nargeolet, chuyên gia về Titanic.

Hồi tháng 6/2023, MBI cho biết các mảnh vỡ được tìm thấy cung cấp bằng chứng kết luận rằng con tàu bị ép nát. Đây là hiện tượng vật thể bị phá hủy khi chịu áp suất khổng lồ bên ngoài ép vào trong, thay vì hướng ra bên ngoài như một vụ nổ.

Nguyễn Tiến (Theo AFP, CNN, ABC News)