![]() |
Cơ sở hạt nhân Fordow gần thành phố Qom, phía nam thủ đô Tehran của Iran, là mục tiêu chủ chốt trong chiến dịch không kích mang tên "Búa đêm" do Mỹ tiến hành rạng sáng 22/6, với 12 quả bom xuyên hầm GBU-57 MOP được oanh tạc cơ tàng hình B-2 thả xuống địa điểm này.
Ảnh vệ tinh thương mại chụp ngay sau trận đánh cho thấy một số hố bom và công trình bị hư hại, nhưng không đủ độ nét để thể hiện rõ tác động của cuộc tấn công.
![]() |
Trong ảnh vệ tinh với độ phân giải cao được chụp sau đó hai ngày, một khu nhà bị phá hủy và hai cụm hố bom nằm gần cửa hầm ở khu vực phía nam nhà máy Fordow. Xung quanh các hố bom có nhiều bụi xám.
Theo giới chuyên gia phương Tây, lượng bụi xám xuất hiện trong ảnh có thể là dấu hiệu công trình ngầm của nhà máy đã bị hư hại hoặc phá hủy ở mức độ nào đó.
"Các vụ nổ dưới lòng đất với cường độ đủ lớn, gây thiệt hại đáng kể cho công trình ngầm, sẽ đẩy bụi bê tông ra ngoài. Do tính phức tạp của công trình, rất khó có thể khắc phục những thiệt hại như vậy trong thời gian ngắn", Trevor Lawrence, chuyên gia tại đại học Cranfield ở Anh, nhận định.
![]() |
Một hố bom lớn xuất hiện trên tuyến đường dẫn vào cửa hầm phía tây bắc cơ sở. Các chuyên gia cho rằng đòn tấn công nhằm vào những tuyến đường lân cận nhằm khiến Iran khó tiếp cận và sửa chữa nhà máy. |
![]() |
Trung tâm công nghệ Isfahan, nằm ở phía đông nam thành phố cùng tên, là cơ sở nghiên cứu hạt nhân lớn nhất Iran, sở hữu hệ thống chuyển đổi uranium tự nhiên thành vật liệu để làm giàu tại nhà máy Natanz và Fordow.
Xung quanh các công trình có vệt cháy xém, nhưng kết cấu bê tông gần đó không bị hư hại nhiều và phần đất phía trên không bị lún xuống rõ ràng.
"Những vệt màu tối ở lối vào một đường hầm ở Isfahan là dấu hiệu xảy ra cháy nổ bên trong. Nếu điều này xảy ra, Iran có thể sẽ mất nhiều năm để sửa chữa", Mark Cancian, cố vấn cấp cao tại Trung tâm Chiến lược và Nghiên cứu Quốc tế (CSIS), đánh giá.
![]() |
Một lối vào khác dường như bị đất lấp kín. "Nếu Iran chủ động làm điều này, họ có thể mở lối vào sau vài ngày nữa", Cancian nói.
Theo các chuyên gia từ công ty phân tích Maiar, có trụ sở tại Anh, lối vào các hầm ngầm tại Isfahan có thể chịu thiệt hại cấu trúc ở mức vừa phải. Biện pháp gia cố các công trình bằng cách chất đất cát lên phía trên có thể giúp giảm tác động từ đòn oanh tạc của Mỹ.
![]() |
Hai hố bom lớn xuất hiện ở trung tâm khu phức hợp Natanz trong ảnh chụp ngày 22/6. Một số chuyên gia cho rằng những hố bom này nằm ngay trên công trình ngầm chứa máy ly tâm làm giàu uranium.
Ảnh chụp ngày 24/6 cho thấy Iran đã lấp các hố bom và đang khắc phục thiệt hại. "Dường như Iran muốn tránh nguy cơ đạn xuyên phá tiếp tục đánh trúng cùng vị trí", David Albright, chuyên gia tại Viện Khoa học và An ninh Quốc tế (ISIS) có trụ sở tại Mỹ, cho biết.
![]() |
Một trong những mục tiêu chính trong chiến dịch không kích của Israel là sân bay Mehrabad ở phía tây thủ đô Tehran. Cơ sở này từng phục vụ các chuyến bay quốc tế, song hiện chủ yếu dành cho các chuyến bay nội địa.
Ảnh vệ tinh cho thấy nhiều công trình bị hư hại hoặc phá hủy tại khu công nghiệp ngay phía nam sân bay. Khu vực phía tây đường băng, nơi có ít nhất một nhà kho, dường như cũng bị phá hủy hoàn toàn.
Sân bay Mehrabad là nơi đặt trụ sở một số công ty hàng không vũ trụ Iran, có liên hệ với ngành công nghiệp quốc phòng. Ít nhất hai tiêm kích hạng nặng F-14, nhiều khả năng đã ngừng bay từ lâu, đỗ tại sân bay Mehrabad và cũng bị Israel phá hủy.
![]() |
Nhiều tòa nhà tại đại học Shahid Rajaee, phía đông bắc Tehran, bị Israel nhắm mục tiêu trong các cuộc không kích. Một số tòa nhà lớn gần khuôn viên trường bị hư hại nặng, mảnh vỡ rải rác khắp khu vực.
Loạt ảnh vệ tinh mới chụp vẫn chưa giải đáp được câu hỏi chính sau chiến dịch không kích của Mỹ và Israel, đó là liệu Iran còn giữ được kho uranium làm giàu hay không.
Theo Albright, chiến dịch đã gây tổn hại nặng cho hệ thống máy ly tâm và Iran sẽ mất nhiều năm để khôi phục năng lực làm giàu uranium trước xung đột.
"Tuy nhiên, còn nhiều thứ sót lại như kho uranium làm giàu ở các cấp độ 3-5%, 20% và 60%, cũng như các máy ly tâm đã sản xuất nhưng chưa lắp đặt tại Natanz hoặc Fordow. Những thứ này đủ sức gây ra mối đe dọa, do Iran có thể dùng chúng để sản xuất uranium ở cấp độ vũ khí trong tương lai", ông nói.
Nguyễn Tiến (Theo AFP, BBC, AP)