Thẩm phán liên bang Landya McCafferty ở New Hampshire ngày 24/4 cho hay bức thư mà Bộ Giáo dục Mỹ gửi các trường, trong đó có yêu cầu chấm dứt những chương trình về đa dạng, công bằng, hòa nhập (DEI) và đe dọa cắt ngân sách, là vi phạm Tu chính án thứ nhất về quyền tự do ngôn luận của các nhà giáo dục.
Thẩm phán cho hay bức thư nêu rõ quan điểm của Bộ Giáo dục rằng các chương trình DEI đã vi phạm Điều VI Đạo luật Nhân quyền năm 1964, nhưng nó chưa từng giải thích rõ "chương trình DEI" là gì.
"DEI là khái niệm rộng. Người ta có thể hình dung ra nhiều quan điểm khác nhau về các giá trị đa dạng, công bằng và hòa nhập khi mô tả một chương trình hoặc hoạt động", thẩm phán McCafferty nói.
 |
Trụ sở Bộ Giáo dục Mỹ tại thủ đô Washington ngày 4/2. Ảnh: Reuters |
Ngay sau khi thẩm phán McCafferty ra phán quyết, thẩm phán liên bang Stephanie Gallagher ở bang Maryland cũng ban hành quyết định tương tự và ngăn chặn chỉ thị từ Bộ giáo dục theo yêu cầu của Liên đoàn Giáo viên Mỹ, Hiệp hội Xã hội học Mỹ và các tổ chức khác.
Gallagher, người được Tổng thống Donald Trump bổ nhiệm trong nhiệm kỳ đầu, cho biết Bộ giáo dục Mỹ đã không tuân thủ các quy trình phù hợp và không có thẩm quyền để thông qua chính sách theo Đạo luật Tổ chức Bộ Giáo dục năm 1979. Luật này cấm Bộ Giáo dục Mỹ chỉ đạo hoặc giám sát chương trình giảng dạy, quản lý, nhân sự hoặc lựa chọn tài liệu giảng dạy của mỗi trường.
Nhà Trắng và Bộ Giáo dục Mỹ chưa bình luận về các phán quyết mới.
Trong bức thư gửi ngày 14/2, Bộ Giáo dục Mỹ cáo buộc các trường đã chấp nhận "những hành vi phân biệt chủng tộc lan rộng và đáng ghê tởm", cũng như "tẩy não một cách độc hại" sinh viên bằng cách giảng dạy về lịch sử chủ nghĩa phân biệt chủng tộc có hệ thống. Thư nêu rõ những người ủng hộ DEI đã "lách luật" để đưa những hoạt động như vậy vào chương trình đào tạo và quy định của họ.
Cơ quan này cảnh báo sẽ có biện pháp nhằm vào các trường nếu họ không đảm bảo tuân thủ pháp luật, cho rằng bức thư nhắc nhở các trường nhận tài trợ liên bang về nghĩa vụ tuân thủ luật pháp hiện hành.
Thùy Lâm (Theo Reuters, AP)
