"Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky có thể chấm dứt chiến sự với Nga gần như lập tức nếu muốn, hoặc có thể tiếp tục cuộc chiến. Hãy nhớ lại cách mọi chuyện bắt đầu. Không thể lấy lại bán đảo Crimea và cũng không thể kết nạp Ukraine vào NATO. Một số chuyện sẽ không bao giờ thay đổi", Tổng thống Mỹ Donald Trump đăng trên mạng xã hội Truth Social ngày 17/8.

Ông Trump cũng cho rằng cựu tổng thống Mỹ Barack Obama đã "để mất Crimea từ 12 năm trước" và cho phép Nga kiểm soát bán đảo "mà không phải nổ phát súng nào".

Loạt phát biểu được đưa ra trước khi Tổng thống Zelensky và hàng loạt lãnh đạo châu Âu đến thủ đô Washington để gặp ông Trump trong ngày 18/8. "Ngày mai sẽ là ngày trọng đại tại Nhà Trắng. Chưa bao giờ có nhiều lãnh đạo châu Âu đến cùng lúc như vậy. Quả là vinh dự lớn cho tôi khi được tiếp đón họ", ông Trump cho hay.

Tổng thống Trump tại cuộc họp báo chung với Tổng thống Putin ở bang Alaska ngày 15/8. Ảnh: AFP

Nga sáp nhập bán đảo Crimea sau cuộc trưng cầu dân ý năm 2014, bất chấp phản đối từ Ukraine, khi ông Obama đang là tổng thống Mỹ. Mỹ và 99 quốc gia từng bỏ phiếu ủng hộ nghị quyết tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc, trong đó cho rằng động thái của Nga là bất hợp pháp.

Đề xuất hòa bình được Mỹ công bố hồi tháng 4 sẽ giúp Nga giữ lại hầu hết lãnh thổ mà họ đã kiểm soát trong hơn một thập kỷ xung đột với Ukraine. Bên cạnh đó, Mỹ cũng sẽ công nhận động thái sáp nhập Crimea là hợp pháp và Ukraine phải từ bỏ tham vọng gia nhập NATO.

Sau hội nghị thượng đỉnh với Tổng thống Nga Vladimir Putin ở Alaska ngày 15/8, ông Trump cho rằng các bên nên hướng tới thỏa thuận hòa bình toàn diện để chấm dứt xung đột Ukraine, thay vì theo đuổi lệnh ngừng bắn.

Đây được coi là thay đổi lớn về lập trường của Tổng thống Mỹ. Một trong những yêu cầu trọng tâm của ông Trump suốt những tháng qua là đạt được lệnh ngừng bắn ở Ukraine. Đây cũng là mục tiêu mà Tổng thống Zelensky và nhiều lãnh đạo châu Âu theo đuổi từ lâu.

Ông chủ Nhà Trắng cũng cho biết xung đột Ukraine sẽ kết thúc bằng nhượng bộ lãnh thổ và đảm bảo an ninh từ Mỹ. Tổng thống Zelensky cho biết Ukraine sẵn sàng thảo luận về lãnh thổ trong thỏa thuận tiềm năng, nhưng sẽ không từ bỏ những vùng đất mà Nga chưa kiểm soát.

Huyền Lê (Theo Reuters, AFP)