"Những lệnh trừng phạt này không thúc đẩy các nỗ lực do Mỹ dẫn đầu nhằm đạt lệnh ngừng bắn, đưa tất cả con tin trở về và chấm dứt chiến sự. Chúng tôi nhắc các đối tác đừng quên ai mới là kẻ thù thực sự. Mỹ kêu gọi rút lại các lệnh trừng phạt và kề vai sát cánh cùng Israel", Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio hôm 10/6 cho hay.
Tuyên bố được đưa ra sau khi Anh, Na Uy, Canada, Australia và New Zealand áp lệnh trừng phạt Bộ trưởng An ninh Israel Itamar Ben-Gvir và Bộ trưởng Tài chính Bezalel Smotrich, cáo buộc họ "kích động bạo lực cực đoan" chống lại người Palestine và vi phạm nghiêm trọng nhân quyền của người Palestine. Hai quan chức này có thể bị đóng băng tài sản và cấm nhập cảnh vào 5 nước áp lệnh trừng phạt.
Đại sứ Mỹ tại Israel Mike Huckabee cũng chỉ trích các lệnh trừng phạt, gọi đây là "sự làm quá không thể hiểu nổi" và cảnh báo Mỹ "sẽ có phản ứng thích hợp".
 |
Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio tại Đồi Capitol ngày 20/5. Ảnh: AP |
Ông Ben-Gvir và Smotrich là hai quan chức có quan điểm cứng rắn nhất trong chính phủ của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và cũng là những đồng minh quan trọng giúp ông nắm quyền. Họ ủng hộ chính sách định cư của Israel ở Bờ Tây và tiếp tục cuộc chiến ở Gaza, tạo điều kiện cho "cuộc di cư tự nguyện của người Palestine" và tái thiết các khu định cư của người Do Thái ở dải đất này.
Giải thích cho quyết định áp lệnh trừng phạt, Ngoại trưởng New Zealand Winston Peters hôm 11/6 cho biết ông Smotrich và ông Ben-Gvir "cố tình phá hoại nghiêm trọng" triển vọng hòa bình và an ninh.
"Hành động của chúng tôi hôm nay không phải chống lại người dân Israel, những người đã phải chịu đựng đau khổ vào ngày 7/10/2023, và những người vẫn còn dai dẳng nỗi đau vì Hamas liên tục từ chối thả tất cả con tin. Động thái này cũng không phải nhằm trừng phạt chính phủ Israel", Ngoại trưởng Peters cho hay.
Ngoại trưởng Israel Gideon Sa'ar gọi động thái trừng phạt là "sự xúc phạm" và cho biết chính phủ sẽ họp vào đầu tuần tới để quyết định cách ứng phó.
Trong chiến tranh Trung Đông năm 1967, quân đội Israel chiếm đóng Bờ Tây, Đông Jerusalem và Dải Gaza, những khu vực được coi là thuộc về Palestine. Israel sau đó xây dựng các khu định cư trên khắp Bờ Tây, Gaza và không ngừng mở rộng chúng.
Israel cho rằng các vùng lãnh thổ này không bị chiếm đóng về mặt pháp lý do chúng là khu vực tranh chấp, song Liên Hợp Quốc và hầu hết cộng đồng quốc tế coi đây là các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng.
Israel rút quân đội và khu định cư khỏi Dải Gaza năm 2005 và Hamas kiểm soát khu vực này từ 2007. Hiện có hơn 100 khu định cư Israel trên khắp Bờ Tây, nơi sinh sống của hơn 500.000 người mang quốc tịch Israel.
Huyền Lê (Theo Politico, AP)
