Đài ABC của Australia hôm 28/4 dẫn lời các quan chức quốc phòng giấu tên cho biết 49 xe tăng chủ lực M1A1 Abrams mà quốc gia này cam kết chuyển giao cho Ukraine vẫn mắc kẹt trong nước, do "chưa được chính quyền Mỹ cấp phép để chuyển ra nước ngoài".
Australia tháng 10/2024 thông báo sẽ gửi 49 xe tăng M1A1 Abrams qua sử dụng cho Ukraine theo gói viện trợ trị giá hơn 163 triệu USD. Tuy nhiên, ràng buộc trong hợp đồng yêu cầu Australia phải được Mỹ chấp thuận trước khi chuyển xe tăng cho bên thứ ba như Ukraine.
Các quan chức Australia cũng đề cập hàng loạt vấn đề được cho là đang cản trở nỗ lực hỗ trợ Ukraine."Chúng tôi bắt đầu phải đặt câu hỏi là liệu họ có thật sự muốn tiếp nhận số xe tăng này không. Phần nóc xe là điểm yếu lớn nhất của dòng Abrams, trong khi thiết bị bay không người lái (drone) tự sát đang rất phổ biến ở chiến trường Ukraine", một người cho hay.
Một quan chức khác bày tỏ lo ngại rằng Australia sẽ "rơi vào tình thế xấu hổ" nếu vẫn chuyển giao xe tăng cho Ukraine trong lúc các bên sắp đạt thỏa thuận hòa bình. Canberra cũng không có nhân sự cần thiết để trông coi phương tiện khi vận chuyển chúng bằng đường biển đến châu Âu.
Một số quan chức Mỹ trước đó tiết lộ Lầu Năm Góc từng cảnh báo Australia không nên viện trợ xe tăng Abrams đời cũ cho Ukraine, do chúng đòi hỏi chi phí hậu cần cao và khó bảo dưỡng.
 |
Xe tăng M1A1 Australia tham gia diễn tập hồi năm 2022. Ảnh: BQP Australia |
Khi được đề nghị bình luận về thông tin, phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Australia khẳng định kế hoạch chuyển xe tăng Abrams cho Ukraine trong năm 2025 vẫn diễn ra theo kế hoạch.
"Chúng tôi đang tiếp tục làm việc với phía Ukraine về các thỏa thuận viện trợ đã thống nhất, trong đó có cung cấp và bảo trì vũ khí. Australia vẫn sát cánh cùng Ukraine trong xung đột, điều được thể hiện rõ ràng thông qua cam kết viện trợ gần một tỷ USD, trong đó có hơn 800 triệu USD hỗ trợ quân sự", người này cho hay.
Giới chức Mỹ và Ukraine chưa lên tiếng về thông tin.
Australia mua 59 xe tăng M1A1 Abrams hồi năm 2007, nhưng chúng chưa bao giờ được triển khai trong thực chiến. Số xe tăng này đã bị loại biên và sẽ được thay thế bằng phiên bản M1A2 SEP v3 mới hơn.
Mỹ từng chuyển tổng cộng 31 xe tăng M1A1SA Abrams cho Ukraine, đủ trang bị cho một tiểu đoàn thiết giáp. Quân đội Ukraine từng tuyên bố mẫu xe tăng có giá 10 triệu USD của Mỹ sẽ là vũ khí quan trọng để chọc thủng phòng tuyến đối phương.
Tuy nhiên, lực lượng này phải hứng chịu nhiều thiệt hại dù chỉ triển khai hạn chế, không tham gia các chiến dịch đột kích hiệp đồng như học thuyết quân sự của NATO.
Oryx, trang phân tích thông tin chiến sự có trụ sở tại Hà Lan, ước tính Ukraine đã mất ít nhất 22 chiếc Abrams từ khi loại xe này tham chiến tháng 2/2024. Điều này đồng nghĩa Ukraine đã mất hơn 2/3 lực lượng Abrams, trong khi số còn lại chưa rõ khả năng chiến đấu. Mối đe dọa từ drone tự sát cũng khiến Kiev phải rút gần như toàn bộ những xe tăng Abrams còn lại khỏi tiền tuyến.
Phạm Giang (Theo ABC)
