Politico hôm 2/7 dẫn lời 6 nguồn tin am hiểu vấn đề cho biết nhiều quan chức ngoại giao và nghị sĩ Mỹ, cũng như các đồng minh quan trọng của Washington tại châu Âu, đã "hoàn toàn bất ngờ" sau khi Nhà Trắng thông báo quyết định đình chỉ chuyển một số loại vũ khí cho Ukraine.
"Một số đồng minh của Tổng thống Donald Trump tỏ ra thất vọng trước động thái này, thậm chí có người cáo buộc Thứ trưởng Quốc phòng Mỹ phụ trách chính sách Elbridge Colby đã thúc đẩy hành động mà không thông báo cho các cơ quan khác trong chính phủ", một người nói.
Theo một quan chức Mỹ, Lầu Năm Góc không phối hợp với Bộ Ngoại giao và khiến cơ quan này ngỡ ngàng. Hai quan chức khác thêm rằng giới lãnh đạo Lầu Năm Góc không tham vấn Bộ Ngoại giao, Đại sứ quán Mỹ tại Ukraine và nhóm chuyên trách của đặc phái viên Keith Kellogg trước khi thu hồi lô vũ khí quan trọng đã nằm tại Ba Lan.
 |
Tiêm kích F-16 Ukraine trong ảnh công bố tháng 8/2024. Ảnh: X/ZelenskyyUa |
"Tôi nghĩ tất cả đều do ông Colby tiến hành. Tôi thậm chí còn không chắc Ngoại trưởng Marco Rubio đã được tham vấn về quyết định này hay chưa", hạ nghị sĩ Michael McCaul, thành viên đảng Cộng hòa, cho biết.
Hạ nghị sĩ Brian Fitzpatrick, thành viên đảng Cộng hòa tại Ủy ban Tình báo Hạ viện Mỹ, đã gửi thư cho Tổng thống Trump để đề nghị Nhà Trắng và Lầu Năm Góc họp khẩn.
Nhà Trắng và Bộ Quốc phòng Mỹ chưa bình luận về thông tin.
Giới chức Mỹ không cho biết những khí tài nào trong diện đình chỉ chuyển giao cho Ukraine. Truyền thông Mỹ đưa tin danh mục vật tư bị ảnh hưởng gồm tên lửa cho hệ thống phòng không Patriot, nhiều loại vũ khí được Ukraine sử dụng trên tiêm kích F-16, đạn pháo dẫn đường, tên lửa chống tăng Hellfire và thiết bị bay không người lái.
"Quyết định được thúc đẩy bởi khuyến nghị từ Thứ trưởng Colby. Kết quả rà soát kho vũ khí của Mỹ cho thấy số lượng đạn pháo, tên lửa phòng không và vũ khí dẫn đường chính xác đang cạn dần, cần thời gian để bổ sung", Politico cho hay.
Động thái đã gây hoang mang và phản ứng dữ dội tại Ukraine, đồng thời đặt ra câu hỏi liệu Mỹ có rút khỏi hoạt động viện trợ quân sự cho Ukraine hay không.
Các quan chức ngoại giao châu Âu và cố vấn của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đang cố gắng tìm hiểu lý do Mỹ đột ngột hành động như vậy. Cả ông Zelensky và Liên minh châu Âu (EU) đều không được báo trước về vấn đề này.
Kể từ khi chiến sự bùng phát năm 2022, Mỹ đã cung cấp cho Ukraine hơn 66 tỷ USD viện trợ quân sự. Sau cuộc đấu khẩu giữa ông Trump và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky hồi tháng 2, Washington đã đình chỉ cung cấp vũ khí và hỗ trợ tình báo cho Kiev trong thời gian ngắn.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth tháng trước không tham dự cuộc họp của nhóm quốc tế điều phối viện trợ quân sự cho Ukraine, khuôn khổ do chính Lầu Năm Góc thành lập cách đây 3 năm. Đó cũng là lần đầu một Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ vắng mặt ở sự kiện.
Nguyễn Tiến (Theo Politico, AFP, AP)
