Báo Mỹ Wall Street Journal ngày 16/7 dẫn hai nguồn tin am hiểu vấn đề nói rằng bản ghi âm hộp đen về cuộc đối thoại giữa hai phi công máy bay Air India gặp nạn tháng trước cho thấy cơ trưởng Sumeet Sabharwal, 56 tuổi, đã gạt các công tắc điều khiển nhiên liệu vào hai động cơ từ vị trí "hoạt động" xuống "ngắt".

Cơ phó Clive Kunder, 32 tuổi, người khi đó đang điều khiển chiếc Boeing 787 Dreamliner, đã hỏi cơ trưởng rằng tại sao lại chuyển công tắc sang vị trí "ngắt". Cơ phó, có kinh nghiệm 3.403 giờ bay, tỏ ra ngạc nhiên rồi hoảng loạn, trong khi ông Sabharwal, phi công nhiều kinh nghiệm với 15.638 giờ bay, dường như vẫn bình tĩnh ngay trước khi máy bay rơi xuống đất, khiến tổng cộng 260 người trên phi cơ và dưới mặt đất thiệt mạng.

Thông tin này phù hợp với thực tế rằng cơ phó Kunder được giao nhiệm vụ điều khiển máy bay cất cánh và cả hai tay đều phải đặt trên cần điều khiển trong quá trình này. Cơ trưởng Sabharwal làm nhiệm vụ giám sát và có thể tự do thao tác hai tay, nên có thể dễ dàng ngắt công tắc nhiên liệu, theo cơ trưởng Mohan Ranganathan, chuyên gia an toàn hàng không hàng đầu Ấn Độ.

Người thân và hàng xóm tưởng nhớ cơ trưởng Sumeet Sabharwal hồi tháng 6. Ảnh: Hindustan Times

Điều này cho thấy các điều tra viên vụ rơi máy bay có thể đang hướng sự chú ý vào cơ trưởng Sabharwal. Trước đó, Tập đoàn Tata, công ty mẹ của hãng hàng không Air India, xác nhận hồ sơ y tế của cơ trưởng Sabharwal đã được trao cho các điều tra viên.

"Một số phi công Air India nói cơ trưởng Sabharwal từng bị trầm cảm và có một số vấn đề về sức khỏe tinh thần", chuyên gia Ranganathan cho biết. "Ông ấy từng xin nghỉ phép y tế vì điều đó".

Cơ trưởng Sabharwal, người gia nhập Air India năm 1994, đã nghỉ phép sau khi mẹ qua đời năm 2022. Ông sau đó chuyển từ Delhi đến Mumbai để chăm sóc bố.

Hàng xóm ở Mumbai cho biết ông là người hết mực yêu thương bố. Đồng nghiệp cho biết ông đã cân nhắc nghiêm túc việc nghỉ hưu sớm vài năm, dành toàn thời gian chăm sóc người bố đã 90 tuổi.

"Tôi đã nói chuyện với ông ấy, tôi bảo: 'Bố anh đã quá nhiều tuổi để có thể sống một mình'. Ông ấy đáp: 'Chỉ một hai chuyến bay nữa thôi, rồi tôi sẽ ở bên ông ấy'", một người hàng xóm lớn tuổi kể.

Cơ trưởng Sabharwal đã thực hiện kiểm tra y tế gần đây nhất vào ngày 5/9/2024. Tập đoàn Tata cho hay ông Sabharwal và cơ phó Kunder đều vượt qua bài kiểm tra sức khỏe này, trong đó có phần đánh giá về năng lực thể chất, tinh thần của phi công.

Cục Điều tra Tai nạn Hàng không Ấn Độ (AAIB) là bên dẫn đầu nỗ lực tìm hiểu sự việc, trong khi Ủy ban An toàn Giao thông Quốc gia Mỹ (NTSB) cũng tiến hành "điều tra song song theo giao thức quốc tế" vì máy bay gặp nạn do Mỹ sản xuất.

Hiện chưa rõ lý do phi công gạt công tắc điều khiển nhiên liệu, vốn có nhiệm vụ kiểm soát van cấp dầu cho động cơ. Ở trạng thái hoạt động, van cấp dầu sẽ mở và cung cấp nhiên liệu để động cơ vận hành. Khi đưa công tắc về trạng thái ngắt, nguồn nhiêu liệu sẽ bị chặn và động cơ máy bay ngừng hoạt động hoàn toàn.

Vị trí công tắc điều khiển nhiên liệu trên máy bay Boeing 787. Đồ họa: Seattle Times

Air India và giới chức Ấn Độ từ chối bình luận về thông tin. Campbell Wilson, giám đốc điều hành Air India, hồi đầu tuần kêu gọi không đưa ra những nhận định về nguyên nhân sự việc trước khi có kết luận chính thức, thêm rằng cuộc điều tra "còn lâu mới kết thúc".

Đức Trung (Theo Telegraph, Reuters, WSJ)