Nhồi máu cơ tim xảy ra khi động mạch vành, mạch máu nuôi cơ tim bị tắc nghẽn, làm gián đoạn dòng máu giàu oxy. Nguyên nhân chính là xơ vữa động mạch - quá trình viêm mạn tính bắt đầu từ tổn thương nội mạc mạch máu do cholesterol cao, tăng huyết áp, hút thuốc, đái tháo đường, stress... Tại vị trí tổn thương, cholesterol, tế bào miễn dịch và tiểu cầu tích tụ, hình thành mảng xơ vữa. Theo thời gian, mảng bám kết hợp với canxi, làm hẹp mạch máu. Mảng xơ vữa vỡ, cục máu đông (huyết khối) hình thành gây tắc nghẽn đột ngột, dẫn đến nhồi máu cơ tim.

Nguy cơ nhồi máu cơ tim thường tăng lên ở người lớn tuổi. ThS.BS Phạm Hoàng Trọng Hiếu, Phòng khám Đa khoa Tâm Anh Quận 7, cho biết khi cơ thể già đi sẽ có một số thay đổi ở tim và hệ thống tim mạch nói chung, làm tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim.

Xơ vữa động mạch: Các mảng bám tích tụ trong thành động mạch, hạn chế lưu lượng máu. Khi những mảng chất béo này vỡ ra sẽ hình thành huyết khối, làm tắc nghẽn động mạch vành dẫn đến nhồi máu cơ tim. Quá trình xơ vữa động mạch thường bắt đầu từ thời thơ ấu, tiến triển theo tuổi. Khi lớn tuổi, quá trình diễn ra càng nhanh và nguy cơ nhồi máu cơ tim càng cao.

Xơ cứng động mạch: Theo thời gian, cơ thể dần già đi, thành động mạch cứng lại, kém linh hoạt do bị mảng xơ vữa tấn công. Tình trạng xơ cứng hình thành trong nhiều năm, phát triển âm thầm có thể dẫn đến nhồi máu cơ tim.

Quá trình lão hóa gây xơ cứng động mạch, van tim suy yếu dẫn đến nhồi máu cơ tim. Ảnh tạo bởi AI

Thành tim dày lên: Khi thành tim dày lên, kích thước tim cũng tăng, trong khi đó thể tích máu bị giảm, khiến lượng máu cung cấp cho tim sụt giảm.

Van tim suy yếu: Bệnh về van tim thường xảy ra ở người lớn tuổi do bệnh lý, nhiễm trùng tim trước đó không được điều trị tốt hoặc van tim bị lão hóa, làm giảm khả năng đóng - mở van, khiến tim khó kiểm soát lưu lượng máu.

Tăng natri máu: Tình trạng này thường gặp ở người lớn tuổi, có khả năng thúc đẩy nhồi máu cơ tim.

Người lớn tuổi cũng thường có các bệnh nền kèm theo như huyết áp cao, đái tháo đường, bệnh tim mạch, rối loạn mỡ máu, uống nhiều rượu bia, hút thuốc lá trong nhiều năm... Các bệnh lý này làm tăng khả năng nhồi máu cơ tim.

Nghiên cứu trên khoảng 322.500 người Mỹ đăng trên Hiệp hội Tim mạch Mỹ ghi nhận tỷ lệ mắc nhồi máu cơ tim do bệnh động mạch vành tắc nghẽn và bệnh động mạch vành không tắc nghẽn ở nam giới như sau:

Nghiên cứu vào năm 2020 tại Na Uy cho thấy tỷ lệ nhồi máu cơ tim ở những người từ 45 tuổi trở xuống như sau:

Trong khi đó, người trẻ tuổi bị nhồi máu cơ tim thường là nam giới, hút thuốc lá, béo phì, có tiền sử gia đình bị nhồi máu cơ tim sớm.

Nhồi máu cơ tim có thể xảy ra ở mọi độ tuổi. Bác sĩ Hiếu khuyến cáo mọi người chủ động phòng ngừa, kiểm soát yếu tố nguy cơ gây bệnh bằng cách kiểm soát các bệnh lý nền, duy trì lối sống tốt cho sức khỏe tim mạch (không hút thuốc lá, giữ cân nặng hợp lý, ngủ đủ giấc, quản lý căng thẳng), tập thể dục đều đặn. Chế độ ăn lành mạnh tốt cho tim như nhiều rau xanh và trái cây, tăng cường ngũ cốc nguyên hạt, chọn nguồn protein ít chất béo như cá, thịt nạc, thịt gia cầm đã bỏ da, các sản phẩm từ sữa ít béo, trứng, các loại đậu; hạn chế thịt mỡ động vật, các sản phẩm được chế biến sẵn, chiên rán..., giảm lượng muối trong thức ăn. Khám sức khỏe định kỳ giúp tầm soát và phát hiện sớm các dấu hiệu cảnh báo hoặc nhồi máu cơ tim.

Thu Hà