Viêm dạ dày ruột là tình trạng viêm dạ dày và ruột cấp do nhiều tác nhân như virus (norovirus, rotavirus...), vi khuẩn (e.coli, salmonella...), ký sinh trùng hoặc ngộ độc hóa chất. Bệnh khiến trẻ khó chịu, tiêu chảy, đau bụng, buồn nôn và nôn, có thể sốt. ThS.BS Lê Thị Lan Anh, Phó khoa Nhi, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, cho biết bệnh phổ biến ở trẻ em dưới 5 tuổi. Nếu không được chăm sóc đúng cách, bệnh gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như mất nước nghiêm trọng, rối loạn điện giải, hạ đường huyết, suy thận cấp.

Trẻ bị viêm dạ dày ruột thường có thể khỏi sau vài ngày nếu được chăm sóc đúng cách. Các triệu chứng như nôn ói, tiêu chảy, sốt, mệt mỏi thường giảm dần sau 1-3 ngày đầu và hồi phục hoàn toàn trong vòng một tuần. Theo bác sĩ Lan Anh, cách tốt nhất để tránh bệnh là ngăn ngừa vi khuẩn lây lan. Phụ huynh nên chủ động thực hiện các biện pháp phòng ngừa bệnh cho trẻ.

Dạy trẻ rửa tay thường xuyên

Trẻ cần rửa tay thường xuyên để phòng ngừa viêm dạ dày ruột vì virus gây bệnh lây lan chủ yếu qua đường tiêu hóa khi bé tiếp xúc với bề mặt nhiễm bẩn như đồ chơi, tay nắm cửa, vật dụng sinh hoạt. Thói quen cho tay vào miệng, dụi mắt hoặc ăn uống khi tay chưa sạch khiến virus dễ dàng xâm nhập vào cơ thể, gây tiêu chảy, nôn ói. Phụ huynh nên hướng dẫn trẻ rửa tay bằng xà phòng dưới vòi nước sạch, nhất là trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh, sau khi chơi ngoài trời. Bố mẹ cũng nên lau sạch mặt bàn, tay nắm cửa... bằng chất tẩy rửa để đảm bảo an toàn cho trẻ.

Tránh tiếp xúc gần với người bệnh viêm dạ dày ruột

Trẻ tránh tiếp xúc gần với người đang mắc viêm dạ dày ruột bởi virus gây bệnh có thể phát tán qua dịch nôn hoặc tiếp xúc trực tiếp trong quá trình sinh hoạt, ăn uống chung. Do hệ miễn dịch còn non yếu nên trẻ rất dễ nhiễm bệnh nếu tiếp xúc gần, nhất là trong môi trường kín như gia đình, lớp học. Trẻ không dùng chung bát, thìa, cốc, khăn tắm với người ốm.

Bác sĩ Lan Anh khám cho một bệnh nhi. Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh

Tiêm vaccine

Bác sĩ Lan Anh cho biết trẻ tiêm vaccine phòng viêm dạ dày ruột, đặc biệt là vaccine ngừa rotavirus, có thể phòng bệnh. Tiêm chủng giúp cơ thể trẻ hình thành miễn dịch, giảm tỷ lệ mắc bệnh cũng như mức độ nặng nếu không may nhiễm virus.

Thực hiện an toàn thực phẩm

Phụ huynh lưu ý rửa sạch thực phẩm, nấu chín kỹ món liên quan đến cá và trứng, tránh cho trẻ dùng thức ăn để ngoài quá lâu, bảo quản lạnh hợp lý. Cho trẻ bú mẹ trong 6 tháng đầu giúp giảm đáng kể nguy cơ tiêu chảy. Ăn đủ chất, đạm và vitamin nhằm tăng cường miễn dịch.

Bác sĩ Lan Anh khuyến cáo phụ huynh cho trẻ bị viêm dạ dày ruột nghỉ ngơi, uống đủ nước, ưu tiên uống oresol, nước lọc hoặc dung dịch điện giải, chia thành từng ngụm nhỏ để dễ hấp thu. Tránh nước ngọt, nước ép, đồ uống nhiều đường vì dễ làm tiêu chảy nặng. Trẻ ăn các món ăn dễ tiêu như cháo, súp, chuối, gạo, sốt táo và bánh mì nướng; tránh thực phẩm nhiều dầu mỡ, đường hoặc sữa trong giai đoạn cấp.

Trẻ ngủ đủ giấc, hạn chế vận động quá mức để phục hồi nhanh. Không tự ý cho trẻ dùng thuốc cầm tiêu chảy hoặc chống nôn, tham khảo ý kiến của bác sĩ nếu cần. Giữ vệ sinh cá nhân và môi trường sống sạch sẽ để hạn chế lây lan cho người khác. Nếu trẻ có dấu hiệu mất nước nặng, sốt cao, nôn liên tục, nôn dịch máu, nôn dịch mật, tiêu chảy kéo dài, trẻ dưới 6 tháng hoặc có bệnh nền cần đến cơ sở y tế để khám.

Hằng Trần