Nhiều loại virus có thể tạo ra những tổn thương dẫn tới ung thư. Song cần lưu ý nhiễm virus không có nghĩa là chắc chắn mắc ung thư. Thay đổi lối sống, tiêm vaccine có thể giúp phòng ngừa nhiễm một số loại virus và giảm nguy cơ ung thư.
Virus viêm gan B (HBV) và viêm gan C (HCV)
HBV và HCV có thể gây nhiễm trùng gan, đôi khi dẫn đến ung thư gan. Chúng lây truyền qua dùng chung kim tiêm, quan hệ tình dục không an toàn hoặc truyền máu nhiễm virus. Có thể loại bỏ HCV bằng thuốc sau vài tháng điều trị. Song HBV không thể chữa khỏi bằng thuốc nhưng có thể làm giảm nguy cơ tổn thương gan và ung thư gan. Người có nguy cơ mắc HBV cao nên tiêm vaccine phòng ngừa virus.
Virus Herpes liên quan đến Kaposi Sarcoma (KSHV)
KSHV là loại virus herpes có thể gây ra bệnh Kaposi sarcoma (một loại ung thư mạch máu) và hai loại u lympho. Người có hệ thống miễn dịch suy yếu do đã ghép tạng, hóa trị hoặc mắc AIDS có nguy cơ mắc ung thư do KSHV. Virus này lây lan trong khi quan hệ tình dục, do đó nên sử dụng bao cao su và hạn chế số lượng bạn tình. KSHV cũng có thể lây lan qua máu và nước bọt.
Virus Polyoma tế bào Merkel (MCV)
MCV là loại virus phổ biến gây nhiễm trùng da và thường không có triệu chứng hoặc dẫn đến ung thư. Tuy nhiên một số trường hợp, MCV gây ra loại ung thư da ít gặp gọi là ung thư tế bào Merkel. Để ngăn ngừa ung thư da, mọi người nên sử dụng kem chống nắng hàng ngày có chỉ số SPF ít nhất là 30 và hạn chế ra ngoài trời vào giờ tia cực tím cao điểm 10h-16h.
Virus u nhú ở người (HPV)
HPV là một nhóm gồm hơn 200 chủng virus, trong đó ít nhất 10 loại có thể gây ung thư. HPV lây lan qua đường tình dục và tiếp xúc da kề da. Virus thường tự đào thải và không gây ra bất kỳ vấn đề sức khỏe nào. Tuy nhiên, ở một số người, virus tiếp tục tồn tại và các chủng nguy cơ cao có thể dẫn đến ung thư cổ tử cung, âm hộ, âm đạo, dương vật, hậu môn, hầu họng hoặc lưỡi.
Người từ 9 đến 26 tuổi được khuyến nghị tiêm vaccine phòng HPV. Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) cũng chấp thuận một loại vaccine dành cho độ tuổi 27-45 nhưng bạn nên trao đổi với bác sĩ để xem có phù hợp không.
Virus gây suy giảm miễn dịch ở người type 1 (HIV-1)
HIV lây lan qua quan hệ tình dục không an toàn và dùng chung kim tiêm nhiễm virus. Người mẹ bị HIV có thể lây bệnh cho con trong thời kỳ mang thai hoặc khi cho bú. Người nhiễm HIV có hệ thống miễn dịch suy yếu và nguy cơ mắc các bệnh ung thư cao hơn như ung thư Kaposi, ung thư hạch không Hodgkin, ung thư cổ tử cung. Dùng bao cao su khi quan hệ tình dục và không dùng chung kim tiêm để ngăn nguy cơ nhiễm HIV. Không có cách chữa khỏi HIV nhưng có thể điều trị để kiểm soát bệnh.
Virus bạch cầu tế bào T ở người type 1 (HTLV-1)
HTLV-1 lây nhiễm vào tế bào T - một loại tế bào bạch cầu, có thể gây ra bệnh bạch cầu và u lympho. Khoảng 2-5% người nhiễm virus mắc bệnh bạch cầu tế bào T ở người lớn hoặc các tình trạng sức khỏe khác. Không có cách chữa khỏi hoặc điều trị HTLV-1. Đây là tình trạng kéo dài suốt đời, nhưng kiểm tra sức khỏe định kỳ có thể giúp giảm nguy cơ ung thư. Ngăn ngừa sự lây lan của virus bằng cách sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục và hạn chế số lượng bạn tình. Nữ giới nhiễm bệnh không nên cho con bú.
Virus Epstein-Barr (EBV)
EBV là loại virus phổ biến mà hầu hết mọi người đều bị nhiễm vào một thời điểm nào đó trong đời. Song người nhiễm EBV thường khỏe mạnh và không có triệu chứng. Trong một số trường hợp, EBV có thể gây ra bệnh bạch cầu đơn nhân và các tình trạng nghiêm trọng hơn như viêm màng não do virus, viêm phổi. Một số bệnh ung thư cũng liên quan đến EBV như u lympho Burkitt, ung thư vùng họng trên, u lympho Hodgkin và không phải Hodgkin, u lympho tế bào T, ung thư ở mô mềm.
Mọi người nên tự bảo vệ mình khỏi EBV bằng cách không dùng chung đồ uống, thức ăn hoặc vật dụng cá nhân với người nhiễm virus. Không có phương pháp điều trị cụ thể khi nhiễm EBV, nhưng có thể giảm các triệu chứng nếu uống nhiều nước, nghỉ ngơi, dùng thuốc giảm đau và hạ sốt.
Anh Ngọc (Theo Webmd)
