Sau khi nhận được quyết định đình chỉ bị can cuối năm ngoái, ông Ỵ vừa gửi đơn yêu cầu bồi thường đến VKSND TP HCM.

Ông Nguyễn Văn Ỵ bị bắt giam oan hơn 42 năm trước. Ảnh: Thanh Thảo

Hồ sơ vụ án thể hiện, năm 1981, ông Đỗ Văn Ỵ công tác tại Đội An ninh chính trị Công an huyện Thủ Đức. Cuối tháng 7/1981, tại khu vực phường An Khánh, Thủ Đức xảy ra vụ giết người, cướp tài sản. Nạn nhân chết do lạc đạn.

Kết quả giám định xác định viên đạn trùng với loại đạn súng ngắn của ông Ỵ được đơn vị cấp. Ngày 22/12 năm đó, ông bị khởi tố và bắt tạm giam về các tội: Giết người, Cướp tài sản của công dân và Vi phạm các quy định về quản lý vũ khí, với cáo buộc đã gây ra cái chết cho một nạn nhân bằng khẩu súng đơn vị cấp.

Ngày 5/11/1987, ông được tạm tha bằng quyết định của VKSND TP HCM. Một năm sau, cơ quan công tố ban hành quyết định đình chỉ điều tra với ông. VKS xác định, tình hình quản lý sau chiến tranh lỏng lẻo, có nhiều vũ khí trùng lắp, việc chỉ căn cứ kết luận giám định "không đủ cơ sở kết tội bị cáo đã giết người cướp tài sản riêng của công dân". Ông Ỵ không nhận được quyết định này.

Sau nhiều năm khiếu nại, kêu cứu, ngày 18/10/2024, ông nhận được quyết định đình chỉ điều tra bị can.

Quyết định đình chỉ điều tra ban hành tháng 11/1988. Ảnh: Chụp tư liệu

Trong đơn yêu cầu bồi thường oan sai, ông Ỵ cho biết, việc bị khởi tố, bắt giam khiến ông mất hết công việc, danh dự, nguồn thu nhập, sức khỏe bị giảm sút nghiêm trọng. Sau khi bị được tạm tha nhưng ông cũng không nhận được quyết định xử lý. Vì vậy, ông không thể xin được việc làm ổn định, kinh tế rất khó khăn. Ông yêu cầu bồi thường tổng cộng 8,8 tỷ đồng.

Ông Ỵ trình bày, do sự việc xảy ra bất ngờ, thời gian bị giam giữ lâu nên các giấy tờ chứng minh tiền lương vào thời điểm đó ông không còn lưu giữ. Tuy nhiên, khi bị khởi tố, bắt giam ông đang là chiến sĩ đội An ninh chính trị Công an huyện Thủ Đức. Vì vậy, ông đề nghị VKS bồi thường cho ông khoản thu nhập thực tế bị mất từ ngày bị khởi tố, bắt giam (22/12/1981) đến ngày nhận quyết định đình chỉ (18/10/2024) là 42 năm 9 tháng 25 ngày.

Theo mức lương cơ sở của ngành công an thì ông bị mất thu nhập số tiền hơn 3,5 tỷ đồng; mất thu nhập do không được hưởng lương hưu hơn 1,1 tỷ đồng. Thiệt hại về tinh thần và các chi phí thăm nuôi, khiếu nại, ông ước tính hơn 4 tỷ đồng.

Trong, 8,8 tỷ đồng, ông đề nghị được tạm ứng trước kinh phí bồi thường với các khoản thiệt hại về tinh thần.

Trao đổi với VnExpress, ông Đỗ Văn Ý, anh trai của ông Ỵ, cho biết sức khỏe của em trai bị giảm sút sau 6 năm bị biệt giam, thường xuyên lên cơn hen suyễn nặng. "Khi được thả về, cậu ấy vẫn sống trong sự tủi thân, bạn bè đồng nghiệp xa lánh", ông Ý nói.

Năm 2019, ông thay em trai đi "gõ cửa" các cơ quan tố tụng kêu cứu, khi biết một số người bị bắt oan đã được minh oan. Giải thích về việc nhiều năm sau khi được tạm tha gia đình không tiếp tục kêu oan nữa, ông Ý nói, vì lúc đó em trai mặc cảm của người mang thân phận bị can và quyết định tạm tha, nên muốn "chờ xử lý".

"Cũng may, VKS vẫn còn lưu giữ quyết định đình chỉ, chứ 42 năm rồi, hồ sơ mà thất lạc thì cũng không biết bao giờ mới được minh oan", ông Ý nói.

Ông Ý cho biết thêm vụ án xảy ra đã lâu, giờ việc xin lỗi cũng không còn nhiều ý nghĩa. Hơn nữa giờ nhiều người cũng không ai biết đến vụ án khi ấy, vì vậy gia đình ông đã rút lại yêu cầu đòi công khai xin lỗi vì không muốn làm khó VKS. Song ông mong cơ quan tố tụng giải quyết sớm việc bồi thường oan sai để bù đắp những mất mát cho em trai.

Hải Duyên