Ngày 28/5, TAND huyện Đức Hòa mở lại phiên sơ thẩm vụ án Lừa đảo chiếm đoạt tài sản xảy ra tại tịnh thất Bồng Lai (hiện đổi tên thành Thiền am bên bờ vũ trụ).

Ngoài bị cáo Lê Thanh Nhất Nguyên, tòa triệu tập Lê Thanh Nhị Nguyên (đang thụ án 3 năm 6 tháng tù ở vụ án trước) với tư cách người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan. Các bị hại và những người có liên quan tại tịnh thất Bồng Lai đều có đơn xin vắng mặt.

Nhất Nguyên (trái), Nhị Nguyên tại tòa sáng nay. Ảnh: Nam An

Theo cáo trạng, năm 2015, bà Cao Thị Cúc xây nhà tại ấp Lập Thành, xã Hòa Khánh Tây, huyện Đức Hòa. Sau đó, ông Lê Tùng Vân, Lê Thanh Nhất Nguyên, Lê Thành Hoàn Nguyên cùng 13 người và một số trẻ nhỏ đến sinh sống. Họ tự gọi nơi này là tịnh thất Bồng Lai. Ông Vân tự xưng là "trụ trì" cùng những người tại đây cạo đầu, gọi nhau là "thầy", "sư phụ", "đệ tử". Họ cũng tự mặc trang phục như người tu hành theo đạo Phật, tự làm lễ quy y, xuất gia cho người khác.

Ông Vân, Hoàn Nguyên, Nhất Nguyên sau đó xuất hiện trên mạng xã hội, giới thiệu nơi sinh sống là chùa, tự nhận mình là sư thầy; các đứa trẻ sống tại đây là chú tiểu, vốn là trẻ mồ côi bị bỏ rơi được họ nuôi dưỡng... để tạo sự thương cảm từ người xem.

Nhất Nguyên cùng Hoàn Nguyên đăng thông tin số điện thoại, tài khoản ngân hàng của mình lên kênh Youtube "5 Chú Tiểu - Thiền Am Bên Bờ Vũ Trụ" có nội dung: "mọi sự ủng hộ, tài trợ, giúp đỡ và quảng cáo quý vị vui lòng liên hệ 2 thầy trực tiếp nuôi dạy các bé".

Cơ quan điều tra xác định, bằng hành vi gian dối trên, từ năm 2018 đến năm 2021, Nhất Nguyên đã lừa, chiếm đoạt tổng cộng hơn 365 triệu đồng của người đóng góp, để phục vụ mục đích cá nhân.

Bị cáo Nhất Nguyên tại tòa. Ảnh: Nam An

Ngày 4/1/2022, tại quán cà phê ở ấp 3A, xã Hựu Thạnh, huyện Đức Hòa, cơ quan điều tra phát hiện Nhất Nguyên đang nhận 100 triệu đồng từ người quyên góp nên mời về trụ sở làm việc.

Người đàn ông (bị hại) cho biết nhiều lần xem các video trên kênh "5 Chú Tiểu - Thiền Am Bên Bờ Vũ Trụ" và tưởng nơi này là chùa, nhóm chú tiểu là trẻ mồ côi, nên đến tìm hiểu. Anh thấy nơi này có thờ tượng Phật, còn Nhất Nguyên giới thiệu công trình đang xây dựng là chùa, cùng phòng ở cho các chú tiểu. Từ đầu tháng 12/2021 đến đầu tháng 1/2022, anh này lần lượt quyên góp 100 bao xi măng cùng tiền xây dựng, tiền nuôi nhóm trẻ, tổng cộng trên 100 triệu đồng.

Tương tự, hai người khác cũng đã tin tưởng nội dung Nhất Nguyên đưa ra, ủng hộ hơn 250 triệu đồng. Khi biết cơ sở này đưa ra các thông tin gian dối, sai sự thật, những người ủng hộ tiền đã trình báo cơ quan điều tra.

Quá trình điều tra, Nhất Nguyên không khai báo và những người liên quan không hợp tác, song cơ quan an ninh điều tra kết luận hành vi phạm tội của bị can được chứng minh qua tài liệu, chứng cứ thu thập được.

Đến nay, cơ quan điều tra chưa đủ chứng cứ chứng minh ông Lê Tùng Vân, Cao Thị Cúc cùng những người khác có hành vi bàn bạc, thống nhất cùng Nhất Nguyên đưa thông tin sai sự thật lên mạng xã hội, nhằm mục đích chiếm đoạt tài sản; không đủ căn cứ xác định họ biết số tiền Nhất Nguyên phạm tội mà có nhưng vẫn sử dụng, nên không xem xét xử lý.

Tại tòa hôm nay, Nhất Nguyên không nhận tội. Trong khi đó, đại diện VKS giữ nguyên quan điểm truy tố, đề nghị tòa tuyên phạt Nhất Nguyên 9-11 năm tù.

Sau khi nghị án, HĐXX cho rằng, dù bị cáo không thừa nhận hành vi như cáo trạng truy tố, song toàn bộ chứng cứ trong hồ sơ vụ án, các chứng cứ được thẩm tra tại tòa cho thấy có đủ căn cứ để xác định hành vi phạm tội.

Cụ thể, cơ quan chức năng trước đó đã xác định hộ bà Cúc không phải là cơ sở thờ tự hợp pháp, không được nhà nước cho phép sinh hoạt tôn giáo tập trung. Những người ở đây cũng không phải là tăng ni xuất gia, các trẻ em cũng không phải là trẻ mồ côi. Ngoài lời khai của các bị hại, trước đó bị cáo cũng xác nhận đã từng nhận ủng hộ từ những người này.

Do đó, cáo trạng truy tố Nhất Nguyên là có căn cứ, đúng pháp luật, không oan sai. Bị cáo có tình tiết tăng nặng là phạm tội nhiều lần, phạm tội với người trên 70 tuổi, tại tòa không thành khẩn khai báo, chưa khắc phục thiệt hại... nên không được xem xét các tình tiết giảm nhẹ.

"Hành vi dùng thủ đoạn gian dối của bị cáo là nguy hiểm, xâm phạm đến quyền sở hữu tài sản hợp pháp của người khác. Bị cáo có đủ năng lực, nhận thức hành vi nhưng vẫn bất chấp", HĐXX đánh giá.

Từ đó, tòa tuyên phạt Nhất Nguyên 9 năm tù. Tổng hợp hình phạt 4 năm tù từ bản án trước, bị cáo phải chấp hành 13 năm tù.

Về trách nhiệm dân sự, HĐXX buộc bị cáo trả lại toàn bộ số tiền đã chiếm đoạt.

Hàng chục cảnh sát túc trực tại khu vực cổng tòa. Ảnh: Nam An

Liên quan đến các sai phạm tại Tịnh thất bồng lai, hồi tháng 7/2022, Nhất Nguyên, Hoàn Nguyên và Trùng Dương bị tuyên phạt cùng mức án 4 năm tù; Lê Thanh Nhị Nguyên (27 tuổi, một người con của ông Vân) chịu mức án 3 năm 6 tháng tù, bà Cúc chịu mức án 3 năm tù về Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân. Riêng ông Lê Tùng Vân bị tuyên phạt 5 năm tù về nhưng chưa thi hành án vì sức khỏe yếu.

Bản án xác định, từ năm 2019 đến 2021, ông Vân đã chỉ đạo Lê Thanh Hoàn Nguyên, Lê Thanh Nhất Nguyên quay phim, dàn dựng, đăng nhiều video có nội dung ảnh hưởng không tốt đến dư luận, thông tin sai sự thật; xúc phạm danh dự uy tín tập thể, cá nhân, trực tiếp xâm phạm đến Công an huyện Đức Hòa, Giáo hội phật giáo Việt Nam tỉnh Long An...

Bảy hôm trước, ông Lê Tùng Vân bị TAND huyện Đức Hòa tuyên phạt 3 năm tù tội Loạn luân. Tổng hợp với bản án 5 năm tù về tội Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, ông Vân phải chấp hành 8 năm tù.

Nam An