Nghị định 73/2025 của Chính phủ ban hành hôm 31/3 quy định mức thuế MFN - thuế nhập khẩu ưu đãi các nước trong WTO - cho một số mặt hàng, trong đó có ôtô. Đây được xem là tiền đề giảm giá cho nhiều dòng xe nhập khẩu vào Việt Nam khi mức thuế nhập khẩu giảm 13-14% so với trước.

Những ôtô giảm thuế nhập khẩu

Do những quy định ngày càng khắt khe về khí thải và nhiên liệu, các nhà sản xuất ôtô có xu hướng thu nhỏ dung tích động cơ. Nhưng nhiều dòng SUV cỡ trung, cỡ lớn, các mẫu xe thể thao gầm thấp, vẫn giữ những động cơ hút khí tự nhiên hoặc tăng áp dung tích lớn để đáp ứng hiệu suất hoạt động hoặc cảm giác lái thể thao. Tại Việt Nam, những dòng xe thuộc 3 nhóm trên không nhiều, chủ yếu là xe sang và một vài dòng cỡ lớn của các hãng phổ thông.

Như vậy, Nghị định 73 tác động không lớn đến thị trường ôtô Việt nói chung bởi những mẫu xe trong diện hưởng thuế nhập ưu đãi có số lượng khá ít và chủ yếu từ Mỹ, ví dụ như các dòng của Jeep hay Mercedes và một số ít các mẫu xe của Lexus nhập từ Nhật Bản.

Một mẫu Grand Cherokee L lắp động cơ 3.6 dẫn động 4 bánh lăn bánh tại Phan Thiết, Bình Thuận. Ảnh: Phạm Trung

Hiện ôtô nhập từ Nhật có thuế nhập khẩu 45% theo Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), hiệu lực từ 1/1/2025. Với các dòng xe nhập từ Nhật có dung tích động cơ trên 3 lít, dẫn động hai cầu như Toyota Land Cruiser, Lexus GX, LX, thuế nhập còn 32% theo Nghị định 73.

Còn với xe nhập từ Đông Nam Á, như trường hợp của Toyota Camry, Fortuner (nhập Thái Lan), thuế nhập từ 2018 là 0% theo ATIGA nên không chịu ảnh hưởng của Nghị định 73.

Giá xe ảnh hưởng thế nào?

Khi thuế nhập khẩu giảm từ 64% xuống 50%, giá xe sau 3 loại thuế nhập khẩu, tiêu thụ đặc biệt, VAT sẽ giảm khoảng 8,6%. Như vậy nếu hãng không thay đổi những chi phí khác trong cấu thành giá xe bán ra như logistics, marketing, phân phối, lợi nhuận... một mẫu xe 1 tỷ sẽ giảm giá khoảng 86 triệu đồng.

Theo các chuyên gia trong ngành, thuế nhập khẩu giảm là tín hiệu tích cực cho thị trường, người mua được hưởng lợi. Giá xe càng cao, mức giảm là càng lớn. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, thực tế phản ứng của thị trường thường khó có thể biến động mạnh như tính toán.

"Về lý thuyết, khi thuế nhập giảm, giá xe cũng giảm", ông Nguyễn Dương Vĩnh Nam, giám đốc đại lý Mercedes VietnamStar Bình Dương, nói. "Nhưng giá xe đến tay người tiêu dùng có giảm hay không còn phụ thuộc nhiều yếu tố khác".

Theo vị quản lý, nếu cùng đời xe, thời điểm nhập không xê dịch nhiều, giá xe có thể giảm khi thuế nhập giảm. Nhưng cùng mẫu xe đó nhưng thuộc bản nâng cấp, thế hệ mới hay thêm trang bị (option), hoặc nhập ở những thời điểm khác nhau, chịu tác động từ biến động tiền tệ..., giá xe có thể giảm ít hoặc thậm chí không giảm.

Mẫu Maybach GLS bản đặc biệt nhập Mỹ tại một đại lý Mercedes ở Bình Dương. Ảnh: Vĩnh Nam

Một đại diện Jeep Việt Nam cũng cho rằng, thuế nhập khẩu giảm, đặc biệt trên những dòng xe có dung tích từ trung đến lớn, giúp giá xe giảm bớt phần nào. Nhưng biên độ giảm 13-14% của lần điều chỉnh thuế nhập khẩu này là không quá nhiều, giá xe khi đến tay khách hàng có thể không khác biệt lớn. Đó là chưa kể những chi phí liên quan có thể tác động đến việc định giá xe của hãng.

"Như giai đoạn xung đột giữa Nga và Ukraine hồi 2022-2023, chi phí vận chuyển bằng tàu biển từ Mỹ về Việt tăng gấp 2-3 lần. Điều này cũng ảnh hưởng lớn đến giá xe khi bán ra thị trường", đại diện đơn vị phân phối Jeep nói thêm.

Trong cơ cấu các loại xe bán trên thị trường 2024, xe nhập khẩu chiếm khoảng 35% thị phần. Trong 3 năm gần đây, tiêu thụ xe nhập có xu hướng gia tăng trở lại với tốc độ nhanh hơn xe lắp ráp.

Năm 2021, doanh số xe lắp ráp của toàn thị trường, gồm Hiệp hội các nhà sản xuất ôtô Việt Nam (VAMA) và các hãng nhập khẩu, Hyundai Thành Công, VinFast, đạt 279.987 xe. Con số ở năm 2024 là 312.354 xe, tức tăng 12%. Cùng thời điểm, doanh số xe nhập từ 130.404 xe lên 171.571 xe, tương đương mức tăng 34%.

Doanh số xe nhập tăng cao do ngày càng nhiều thương hiệu nước ngoài vào Việt Nam và chủ yếu bán xe nhập khẩu. Năm 2024, theo thống kê của Cục Hải quan, 77% xe nhập vào Việt Nam là từ Indonesia và Thái Lan, hai nước có tỷ lệ nội địa hóa linh kiện sản xuất xe đạt trên 80% và thuế nhập đều là 0%.

Với xe từ những thị trường khác, thuế nhập khẩu còn cao nhưng từng bước giảm trong thời gian tới. Bởi các Hiệp định như Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), Thương mại tự do với Liên minh châu Âu (EVFTA), với Vương quốc Anh (UKVFTA) mà Việt Nam đã ký kết, thuế nhập khẩu ôtô nguyên chiếc giảm dần về 0% vào 2029 - 2030.

Thành Nhạn