Hơn một nửa số người Mỹ được hỏi nói đang căng thẳng về chi tiêu ăn uống, theo cuộc thăm dò của Trung tâm Nghiên cứu Các vấn đề Công chúng AP-NORC công bố tuần qua. Cụ thể, 53% cho rằng chi phí mua thực phẩm là căng thẳng "lớn", 33% cho là "nhỏ" và 14% không thấy áp lực.

David Ortega, nhà kinh tế thực phẩm tại Đại học Bang Michigan nhận định kết quả phản ánh những kỳ vọng chưa được đáp ứng về cam kết giảm giá hàng tạp hóa của ông Trump và mơ hồ về hướng đi của nền kinh tế. "Ngân sách của người dân đang eo hẹp. Ai cũng quan tâm giá thực phẩm", ông nói.

Đây là lần đầu tiên AP-NORC khảo sát về mức độ căng thẳng liên quan đến giá thực phẩm. Tuy nhiên, các khảo sát khác gần đây cũng cho thấy người dân lo lắng về chi phí này, dù lạm phát thực phẩm đã chậm lại, theo CNN.

Chỉ số giá thực phẩm vào tháng 6 tăng 2,4% so với cùng kỳ, thấp hơn đáng kể so với mức đỉnh 9,4% hồi 2022. Tuy nhiên, giá một số mặt hàng như trứng, thịt bò, nước cam vẫn tăng nhanh, do thay đổi nguồn cung hoặc thời tiết cực đoan. Ngoài ra, thuế quan cũng tác động tới giá trái cây nhập khẩu, đồ hộp, cà phê...

Mondelez, sở hữu thương hiệu Oreo và Chips Ahoy, cho biết người tiêu dùng đang mua ít đồ ăn nhẹ hơn, đặc biệt là bánh quy. Doanh số của công ty tại Bắc Mỹ giảm 3,5% trong quý trước. Theo CEO Mondelez Dirk van De Put, người tiêu dùng "đang rất lo lắng" và "thất vọng" trước tình hình lạm phát.

Khách hàng mua sắm ở siêu thị Walmart tại Los Angeles. Ảnh: Reuters

Hàng quán cũng cảm nhận được tình hình. "Có vẻ một số nhóm người tiêu dùng nhất định, đặc biệt là những người có thu nhập thấp, đang cảm thấy áp lực", Adam Rymer, Giám đốc Tài chính chuỗi nhà hàng Chipotle Mexican Grill nhận định.

CEO McDonald's Chris Kempczinski cho biết lượng khách có thu nhập thấp đã giảm hai chữ số so với năm ngoái. Để thu hút, các chuỗi thức ăn nhanh đóng gói một số món với giá khoảng 5 USD, nhưng khách hàng thậm chí tìm kiếm những ưu đãi tốt hơn. McDonald's cho biết doanh số món 2,99 USD "đáng khích lệ".

Tương tự, Taco Bell giới thiệu các lựa chọn 1-3 USD, giúp nhu cầu phân khúc giá rẻ tăng mạnh tại thương hiệu Tex-Mex. Tuy nhiên, doanh số các loại pizza đắt tiền hơn và gà rán tại Pizza Hut và KFC lại yếu.

Không chỉ ăn uống, nhiều doanh nghiệp cho biết các hộ gia đình có thu nhập thấp cắt giảm chi tiêu du lịch và các mặt hàng thiết yếu như tã lót, nước ngọt và bia.

Báo cáo của Liên đoàn Bán lẻ Quốc gia Mỹ (NRF) cho biết doanh số tháng 6 lần đầu tiên giảm kể từ tháng 2 và chi tiêu giảm ở gần như tất cả các ngành.

Chủ tịch kiêm CEO NRF Matthew Shay cho rằng việc thông qua "Đạo luật To đẹp" là yếu tố hỗ trợ tăng trưởng kinh tế nhưng thuế quan lại là rào cản. "Các số liệu của tháng 6 cho thấy sự bất định kéo dài xung quanh nền kinh tế, thuế quan và chính sách thương mại có thể đang khiến người tiêu dùng áp dụng cách tiếp cận 'chờ và quan sát' đối với ngân sách gia đình", ông nhận định.

Dữ liệu của ngân hàng Bank of America cho biết chi tiêu thẻ tín dụng của hộ gia đình thu nhập thấp giảm trong quý II. Theo Dana Telsey, nhà phân tích tại Telsey Advisory Group người tiêu dùng không mạnh tay trong các sự kiện chi tiêu lớn như mua sắm cho năm học mới đang diễn ra.

Ông lớn hàng tiêu dùng nhanh P&G tuần trước bày tỏ thận trọng dự báo năm tài chính sắp tới. Công ty cho rằng người tiêu dùng ở mọi mức thu nhập đang hạn chế chi tiêu do thuế quan, lãi suất và lạm phát tăng, cùng chính sách siết nhập cư.

Nhà sản xuất thực phẩm đóng gói Kraft Heinz không kỳ vọng sức mua năm nay cải thiện. Họ đang nỗ lực giữ giá thấp và giới thiệu lựa chọn tiết kiệm hơn. Adidas nói sẽ phải cân nhắc tác động của việc tăng giá, nhằm bù đắp thuế quan.

Lo lắng về khả năng chi tiêu và bất ổn thuế quan, các nhà bán lẻ tích trữ hàng ít hơn cho nửa cuối năm. Báo cáo do NRF công bố cuối tuần trước cho biết nhập khẩu vào Mỹ giảm mạnh hơn dự kiến trong tháng 6.

Các cảng trong phạm vi báo cáo của NRF xử lý 1,96 triệu container loại 20 feet, thấp hơn dự báo và giảm 8,4% so với cùng kỳ 2024. Với xu hướng này, NRF cho rằng khối lượng hàng hóa nhập khẩu qua các cảng container lớn của Mỹ nhiều khả năng sẽ kết thúc năm nay thấp hơn 5,6% so với 2024.

Jonathan Gold, Phó Chủ tịch NRF phụ trách Chính sách Chuỗi cung ứng và Hải quan cho rằng những bất định xung quanh thuế quan đã ảnh hưởng đến khả năng dự báo và đặt hàng của các nhà bán lẻ. "Khi thuế suất tăng, người tiêu dùng cuối cùng sẽ phải đối mặt với giá cao hơn, ít lựa chọn hơn và nguồn cung hạn chế hơn trong mùa lễ", ông nói.

Giám đốc Tài chính Citigroup Mark Mason đánh giá sức khỏe tài chính của người tiêu dùng Mỹ vẫn rất tốt nhưng họ siết hầu bao. "Chúng tôi dự đoán chi tiêu của người tiêu dùng sẽ tiếp tục giảm trong nửa cuối năm khi tác động của thuế quan tiếp tục phát huy", ông nhận định.

Phiên An (theo Reuters, CNN)