Nội dung này được Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến nêu trong tờ trình gửi Thủ tướng.

Theo Bộ này, mô hình chăn nuôi heo tập trung trong nhà tầng có ưu điểm nổi trội so với cách nuôi truyền thống, như ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI), blockchain. Quy trình nuôi được tự động hóa, giám sát bằng cảm biến, thu thập hình ảnh và âm thanh của từng cá thể heo để phân tích, cảnh báo sớm dịch bệnh.

Lượng thức ăn cho heo cũng được tự động kiểm soát theo nhu cầu từng con, qua đó tối ưu chi phí chăn nuôi. Mô hình này cũng sẽ xử lý 95% mùi hôi trong không khí bằng 4 lớp lọc. Không khí khi ra môi trường được khử khuẩn để ngăn ngừa từ xa các mầm bệnh như tả heo châu Phi, rối loạn sinh sản, tiêu chảy cấp.

Nuôi heo trong nhà tầng cũng giúp tiết kiệm diện tích đất, rút ngắn thời gian giải phóng mặt bằng 4,3 lần. Nhân lực cũng tiết kiệm hơn khi một người có thể giám sát 2.000 con.

Phối cảnh mô hình tổ hợp chăn nuôi heo thông minh. Ảnh: BAF

Mô hình chăn nuôi này được Công ty cổ phần Nông nghiệp BAF Việt Nam và Công ty cổ phần Xuân Thiện Thanh Hóa đề xuất triển khai tại tỉnh Tây Ninh. Dự án có quy mô 64.000 heo nái, sản xuất 1,6 triệu con heo thương phẩm mỗi năm, với tổng mức đầu tư ước tính hơn 12.000 tỷ đồng. Dự kiến, khi khai thác dự án có thể đưa về doanh thu 12.000-13.000 tỷ đồng mỗi năm, thời gian hoàn vốn 5-5,5 năm.

Trung Quốc là quốc gia đi đầu trong việc nuôi heo bằng nhà tầng. Nước này đã bắt đầu triển khai mô hình từ năm 2018, đến nay họ có hơn 2.000 mô hình, cung cấp khoảng 2,65 triệu heo nái sinh sản, hơn 30 triệu heo thịt.

Từ đầu năm đến nay, dịch tả heo châu Phi ở Việt Nam diễn biến phức tạp. Cả nước xảy ra 636 ổ dịch tại 30/34 tỉnh thành với hơn 42.300 heo mắc bệnh, buộc tiêu hủy hơn 43.300 con. Hiện còn 256 ổ dịch tại 26 tỉnh, thành chưa qua 21 ngày.

Thứ trưởng Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến đánh giá một trong những nguyên nhân khiến dịch bùng phát, khó kiểm soát là do chăn nuôi nhỏ lẻ vẫn chiếm tỷ lệ lớn (hơn 50%). Trong các giải pháp đưa ra, ông Tiến cho rằng về lâu dài cần giảm chăn nuôi nhỏ lẻ, mở rộng các mô hình nuôi heo tập trung.

Nuôi heo là ngành chủ lực của Việt Nam, chiếm 62-65% tổng sản lượng thịt hơi các loại. Năm 2024, sản lượng thịt heo hơi xuất chuồng đạt gần 5,2 triệu tấn, chiếm 4,3% tổng sản lượng thịt heo toàn cầu. Tiêu thụ thịt heo của Việt Nam đứng thứ 4 thế giới, với hơn 37 kg thịt cho mỗi người một năm.

Gia Chính