Tại hội nghị về giải pháp hỗ trợ người nộp thuế ngày 19/6, ông Nguyễn Quốc An, đại diện Tập đoàn Bưu chính viễn thông (VNPT), nói hãng sẽ đồng hành cùng cơ quan thuế để hỗ trợ các hộ kinh doanh trong giai đoạn chuyển đổi.
Một trong những cam kết của họ là giúp hộ kinh doanh không lo về giá. Cụ thể, doanh nghiệp này có gói hỗ trợ về số lượng hóa đơn điện tử cho các hộ kinh doanh đăng ký sử dụng lần đầu, miễn phí phần mềm kê khai kế toán, chữ ký số và phần mềm bán hàng. Sau thời gian sử dụng ban đầu, họ sẽ có các gói dịch vụ giúp giảm thiểu chi phí cho hộ kinh doanh.
"Một hộ kinh doanh có thể chỉ cần bỏ ra số tiền nhỏ bằng bát phở vài chục nghìn mỗi tháng để sử dụng đủ cả hóa đơn điện tử, chữ ký số và phần mềm kế toán", ông An nói.
Từ 1/6, khoảng 37.000 hộ có doanh thu trên 1 tỷ đồng mỗi năm thuộc một số ngành nghề (ăn uống, khách sạn, bán lẻ, vận tải hành khách..) phải dùng hóa đơn điện tử qua máy tính tiền kết nối với cơ quan thuế. Ngoài thói quen ghi chép tay, không rành công nghệ, chi phí đầu tư ban đầu (máy tính, phần mềm) lên đến hàng chục triệu đồng, là rào cản với các hộ kinh doanh nhỏ lẻ.
Hiện 110 doanh nghiệp cung cấp giải pháp hóa đơn điện tử đáp ứng tiêu chí của cơ quan thuế, trong số này có các đơn vị như FPT, Viettel, CMC, iPOS, KiotViet...
Tại công điện ngày 12/6, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu cơ quan thuế làm việc ngay với các doanh nghiệp, nhà cung cấp giải pháp phần mềm hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền để có giải pháp cung cấp miễn phí phần mềm, cắt giảm chi phí lập hóa đơn. Việc này nhằm hỗ trợ thực chất, hiệu quả cho doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ và hộ kinh doanh, góp phần triển khai hiệu quả quy định về hóa đơn điện tử.
 |
Nhân viên thu ngân thao tác trên hệ thống máy tính để tính tiền cho khách tại một quán ăn ở Hà Nội, tháng 6. Ảnh: Phương Dung |
Tương tự VNPT, các doanh nghiệp giải pháp khác như Viettel, Sapo, Misa cũng thông tin tại sự kiện các gói hỗ trợ dành cho hộ kinh doanh trong quá trình chuyển đổi. Đại diện Viettel cho biết họ đang tính toán gói cước để hơn 80% hộ kinh doanh có thể sử dụng được, còn lại 20% có thể thuộc diện được giảm giá.
Phó chủ tịch Công ty cổ phần Misa Đinh Thị Thúy tính toán chi phí phần mềm hóa đơn điện tử khoảng 1,2 triệu một năm, tức bình quân 100.000 đồng một tháng và 3.000 đồng mỗi ngày. Trong khi đó, đại diện KiotViet coi đây là "giai đoạn hoạt động phi lợi nhuận với sản phẩm. Họ cam kết mức phí chỉ 175.000 đồng mỗi tháng, cho phép các hộ kinh doanh sử dụng tối thiểu 5.000 hóa đơn và đầy đủ các chức năng quản lý.
Dù vậy, đại diện doanh nghiệp cung ứng giải pháp thừa nhận các doanh nghiệp là đơn vị làm ăn kinh tế, do đó họ chỉ có thể miễn phí trong giai đoạn đầu, thay vì duy trì chính sách này hết giai đoạn thực hiện Nghị quyết 68 (5 năm).
"Bởi miễn phí nhiều quá sẽ dẫn tới nhiều bất cập. Ví dụ, hộ kinh doanh có thể sử dụng miễn phí 6 tháng của doanh nghiệp này, sau đó họ chuyển sang doanh nghiệp khác", đại diện Viettel nói. Do đó, ông đề xuất cơ quan thuế trao đổi với Bộ Tài chính để có phương án cho các hộ kinh doanh được hưởng các gói hỗ trợ, trong đó, Nhà nước trợ cấp triển khai phần mềm trong giai đoạn chuyển đổi.
Theo Phó chủ tịch Công ty Misa, tinh thần Nghị quyết 68 đặt ra là miễn phí phần mềm kế toán dùng chung cho cá nhân, hộ kinh doanh. Tuy nhiên, bà cho rằng việc xây dựng một nền tảng dùng chung do Nhà nước đầu tư dễ dẫn tới độc quyền, 5 triệu hộ kinh doanh không có sự lựa chọn.
Trong khi đó, doanh nghiệp công nghệ thông tin không có động lực phát triển. Chưa kể, khó có phần mềm nào có thể đáp ứng được nghiệp vụ mà tất cả hộ kinh doanh trong các lĩnh vực đặt ra. "Nên thiết lập một chuẩn dữ liệu dùng chung để các đơn vị phần mềm tích hợp giải pháp riêng, giúp tăng cạnh tranh và đa dạng lựa chọn", bà Thúy kiến nghị.
Theo số liệu của Cục Thống kê (Bộ Tài chính) đến cuối 2024, cả nước có 3,6 triệu hộ kinh doanh được quản lý thuế, đóng góp 25.953 tỷ đồng vào ngân sách. Trong số này, gần hai triệu hộ đóng thuế khoán, bình quân nộp 700.000 đồng mỗi tháng.
Theo các đơn vị cung cấp dịch vụ, tư vấn thuế, các hộ kinh doanh cơ bản không có kiến thức về tài chính, kế toán. Chưa kể, vấn đề lớn với hộ kinh doanh hiện nay là về kê khai thuế. Việc phải thuê nhân sự, hoặc sử dụng dịch vụ kế toán sẽ làm tăng chi phí, thành rào cản trong quá trình chuyển đổi. Theo đó, các bên cho rằng nhà điều hành cần có lộ trình hỗ trợ đào tạo, trang bị kiến thức tài chính, đồng thời cung cấp giải pháp công nghệ đơn giản, dễ sử dụng và hỗ trợ tối đa.
Dự kiến, sau khi bỏ thuế khoán từ 2026, ngành thuế định hướng chia hộ kinh doanh thành 4 nhóm theo doanh thu để quản lý. Cơ quan thuế sẽ đề xuất tăng ngưỡng doanh thu không chịu thuế giá trị gia tăng và thu nhập cá nhân lên mức phù hợp hơn, 400 triệu đồng một năm. Tỷ lệ phần trăm tính thuế thu nhập cá nhân cho hộ, cá nhân kinh doanh có thể được sửa đổi theo hướng phân biệt theo quy mô doanh thu.
Ngành thuế cũng dự định ứng dụng công nghệ, hỗ trợ các hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ trở lên tạo lập tờ khai thuế điền sẵn dựa trên các dữ liệu về hóa đơn điện tử từ năm sau. Họ sẽ mở rộng xã hội hóa việc khai thuế, nộp thuế, hóa đơn điện tử. Theo đó, các ngân hàng, tổ chức cung cấp dịch vụ truyền nhận hóa đơn điện tử, đại lý thuế sẽ được khuyến khích cung cấp dịch vụ khai, nộp thuế cho các hộ, cá nhân kinh doanh.
Nói về chi phí phần mềm hóa đơn điện tử, Phó cục trưởng Cục Thuế Mai Sơn mong muốn mức phí hợp lý "chỉ bằng giá một bát phở bình thường". Theo ông Sơn, Cục Thuế xác định rõ tầm quan trọng của việc đồng hành với các doanh nghiệp công nghệ, đặc biệt là các bên cung cấp giải pháp phần mềm kế toán, hóa đơn điện tử.
"Ngành thuế mong muốn cùng phối hợp đánh giá nhu cầu thực tiễn của từng nhóm hộ, cá nhân kinh doanh theo ngành nghề, quy mô hoạt động", ông nói, cho biết việc này nhằm lựa chọn và thiết kế các gói dịch vụ phù hợp, tối ưu, chi phí hợp lý, dễ sử dụng và thuận tiện triển khai.
Cùng với đó, việc cá thể hóa các giải pháp theo từng phân khúc người nộp thuế sẽ góp phần nâng hiệu quả tuân thủ, giảm gánh nặng hành chính và tạo thuận lợi trong quá trình chuyển đổi số cho khu vực kinh tế cá thể, theo lãnh đạo cơ quan thuế.
Phương Dung
