Bộ trưởng An ninh Nội địa Mỹ ngày 22/5 rút giấy phép Chương trình Sinh viên và Trao đổi Du học (SEVIP) của Đại học Harvard. Điều này đồng nghĩa Harvard không thể tiếp nhận sinh viên quốc tế và các du học sinh hiện tại phải chuyển đi hoặc mất trạng thái pháp lý.

Mạnh Hùng, học viên thạc sĩ Chính sách công với học bổng toàn phần tại đây, nói sốc và lo lắng khi mình sẽ trở thành người cư trú bất hợp pháp sau quyết định của chính quyền.

"Tôi thấy tương lai bất định", Hùng nói. Anh và bạn bè còn rối bời vì sau gần 24 giờ, Harvard vẫn chưa đưa ra hướng dẫn, trấn an. "Tôi rất ngạc nhiên vì trường luôn gửi email cho sinh viên rất nhanh để phản hồi các động thái của chính quyền gần đây".

Đó cũng là lý do mà Đỗ Như, sinh viên trường Y Harvard, cho biết bản thân và cộng đồng du học sinh Việt ở Harvard đang rất "hoảng".

"Thật sự thấp thỏm, không biết mình có bị đuổi không. Nếu sinh viên quốc tế bị trục xuất, lớp tôi chỉ còn một người", Như nói.

Hùng và Như nằm trong gần 6.800 sinh viên quốc tế ở Harvard hiện nay. Số này chiếm hơn 27% tổng sinh viên. Một số phụ huynh, học sinh người Việt ở hệ cử nhân, đã và sắp nhập học cũng chung tâm trạng hoang mang, lo lắng. Tất cả từ chối bình luận thêm do lo ngại ảnh hưởng việc nhập cảnh.

Khuôn viên Đại học Harvard. Ảnh: Stephanie Mitchell/Harvard Staff Photographer

Các du học sinh cho hay đang tìm hiểu quy định chuyển trường ở Mỹ. Bước đầu, họ thấy khá rắc rối. Theo US News, hai thủ tục cần thiết là chuyển trạng thái học tập và chuyển trạng thái nhập cư.

Đầu tiên, muốn chuyển trạng thái học tập, sinh viên cần đáp ứng các điều kiện về bảng điểm, số tín chỉ có thể quy đổi, chứng chỉ ngoại ngữ và một số quy định khác, tùy trường. Nếu được chấp nhận, họ cần chuyển trạng thái nhập cư bằng cách yêu cầu trường cũ chuyển hồ sơ đến Hệ thống theo dõi sinh viên và khách trao đổi (SEVIS) để trường mới cấp giấy tờ xác nhận tình trạng hợp pháp của sinh viên quốc tế (I-20). Trong quá trình này, sinh viên vẫn duy trì tình trạng hợp pháp, và cần tuân theo hướng dẫn của trường mới để nhận I-20 đúng hạn.

"Tuy nhiên, kỳ tuyển sinh mùa thu đã khép lại, các trường đã chốt danh sách sinh viên, trong khi Harvard cũng đang dần bị hạn chế truy cập hệ SEVIS", Mạnh Hùng nhìn nhận.

Trên Harvard Crimson, Bhuvanyaa Vijay, luật sư di trú, nhìn nhận thị thực của du học sinh tại Harvard sẽ không bị vô hiệu hóa ngay lập tức. Bà trấn an rằng Bộ An ninh Nội địa nhiều khả năng sẽ cho họ một khoảng thời gian ân hạn để quyết định hướng xử lý.

Sinh viên quốc tế có thể giữ lại mẫu I-20 hợp lệ, nhờ đó tránh bị mất thị thực. Tuy nhiên, thời hạn chuyển trường của hầu hết đại học đã rơi vào tháng ba trước. Trong thời gian chờ các kỳ tuyển sinh mới mở trở lại, tình trạng di trú của du học tại Harvard rất bấp bênh.

Đỗ Như kỳ vọng trường cố gắng thỏa thuận với Bộ An ninh Nội địa để đảm bảo quyền lợi cho sinh viên. Còn tạm thời, cô nghĩ việc học và làm dự án tốt nghiệp của mình chưa bị ảnh hưởng ngay.

Mạnh Hùng đang nghe ngóng thông tin và xin tư vấn từ các bạn làm luật sư, nhóm bạn sinh viên quốc tế để chuẩn bị cho các tình huống. Anh mong trường sớm đưa ra hướng dẫn, cũng như có các động thái để giải quyết sự việc. Trường hợp chính quyền không thay đổi quyết định, anh mong Harvard tổ chức học online trong thời gian còn lại.

"Tôi học ở Harvard theo học bổng toàn phần, chỉ tự lo ăn ở. Nếu chuyển sang trường khác, tôi không biết sẽ ra sao", anh nói.

Doãn Hùng - Lệ Hằng

* Tên sinh viên được thay đổi