Ấn phẩm song ngữ Việt - Anh do Nhà xuất bản Thông tấn biên soạn. Đội ngũ biên tập viên của đơn vị dành hơn một năm xây dựng đề cương, xác định bố cục, lựa chọn hình ảnh, tư liệu, biên tập, thẩm định nội dung đến dịch thuật, hiệu đính, thiết kế mỹ thuật. Quá trình thực hiện tác phẩm có sự hỗ trợ của các chuyên gia, nhà nghiên cứu, phóng viên ảnh, nhà báo gạo cội.

Nhóm biên soạn chọn ra 1.000 trong số hàng chục nghìn bức ảnh, tư liệu, khai thác từ kho lưu trữ của Thông tấn xã Việt Nam, các cơ quan như Bảo tàng Báo chí Việt Nam, báo Nhân dân, tạp chí Cộng sản, một số nhà báo, phóng viên ảnh. Tác phẩm gồm sáu phần, phản ánh chặng đường của báo chí cách mạng Việt Nam gắn với từng giai đoạn: 1925-1945, 1945-1954, 1954-1975, 1975-1986, 1986-2000 và 2001-2025. Qua đó, những mốc son trong lịch sử, đời sống của người dân, sự dấn thân của các phóng viên, nhà báo suốt 100 năm qua được tái hiện.

Người dân tìm đọc báo ở một hiệu sách tại Tuyên Quang thời kháng chiến. Ảnh: Tư liệu trong sách "100 năm báo chí cách mạng Việt Nam (1925-2025)"

Tư liệu của các nhà sưu tầm góp phần làm dày hơn bức tranh báo chí cách mạng Việt Nam, trong đó có ông Nguyễn Phi Dũng - người đang lưu giữ khoảng 400.000 tờ báo cũ, ước lượng nặng 23 tấn. Sách có trang báo Cờ giải phóng - cơ quan tuyên truyền cổ động Trung ương của Đảng Cộng sản Đông Dương, tờ đầu tiên ra ngày 10/10/1942 - do ông sưu tầm.

Ông Dũng cho biết dành 48 triệu đồng để mua lại tờ báo từ một người ở Bắc Ninh. Lúc mới tiếp cận, nhà sưu tầm nhận thấy hiện vật có chất lượng tốt. Do điều kiện hoạt động cách mạng nguy hiểm, thiếu thốn về cơ sở vật chất lúc bấy giờ, tờ báo có số lượng hạn chế, quý hiếm, thôi thúc ông quyết tâm sưu tầm. ''Tôi muốn những tờ báo giấy này được lưu trữ cho thế hệ mai sau, để họ biết thế hệ cha ông đã sống, chiến đấu và bảo vệ đất nước thế nào'', ông nói.

Ấn phẩm được trình bày theo bố cục mở, ảnh lớn, tối ưu độ phân giải, bảo đảm mỗi hình ảnh đều có thể ''tự kể câu chuyện của mình''. Bà Phùng Thị Mỹ - giám đốc, tổng biên tập nhà xuất bản - cho biết đây không chỉ là cuốn sách mà là một phần ký ức lịch sử, thể hiện sức mạnh của ngòi bút trong sự nghiệp cách mạng.

Tổ thu tin của Thông tấn xã Giải phóng (ảnh trái) và tổ đánh máy bản tin Thông tấn xã Giải phóng tại căn cứ (ảnh phải). Ảnh: Tư liệu trong sách "100 năm báo chí cách mạng Việt Nam (1925-2025)"

Phương Linh