Chùa Việt Nam Quốc Tự nằm tại đường 3/2, quận 10 là trụ sở của Giáo hội Phật giáo TP HCM. Chùa được xây dựng từ năm 1963, sau cuộc đấu tranh không bạo động phản đối chính sách bất bình đẳng tôn giáo tại miền Nam. Năm 2017, chùa được xây mới và mở rộng.

Sau khi tự thiêu, nhục thân của hòa thượng Thích Quảng Đức được thỉnh về chùa Xá Lợi làm tang lễ, sau đó được cung thỉnh về thiêu tại Đài hỏa táng An dưỡng địa ở Phú Lâm (Sài Gòn). Sau khi nhục thân biến thành tro thì quả tim vẫn còn.

Quả tim lại được đưa trở lại lò thiêu trong nhiều giờ, trở thành một khối rắn như đá với hình dáng nguyên vẹn. Chư tôn đức trong Ủy ban Liên phái Bảo vệ Phật giáo đã quyết định cung thỉnh trái tim của Bồ tát trở về chùa Xá Lợi để thờ. Sau đó, xá lợi trái tim Bồ tát Thích Quảng Đức được đưa về Việt Nam Quốc Tự trước khi gửi bảo quản tại Ngân hàng Nhà nước chi nhánh TP HCM. Ảnh: Trần Quỳnh

Chùa nằm trong khuôn viên rộng hơn 7.200 m2, gồm chánh điện và các hạng mục khác. Việt Nam Quốc Tự có khối công trình chính gồm 5 tầng, mỗi tầng đảm nhiệm một chức năng riêng. Tầng hầm rộng gần 8.000 m2 dùng làm bãi đỗ xe, tầng một bố trí hội trường, tầng hai là khu vực văn phòng, các tầng còn lại dành cho sinh hoạt tôn giáo và hoạt động của Giáo hội. Tổng kinh phí xây dựng hơn 200 tỷ đồng, sức chứa khoảng 1.500 người hành lễ cùng lúc.

Kiến trúc chùa nổi bật với đầu đao mái cong vút, mang đặc trưng của các công trình phật giáo bắc tông.

Khu vực chính điện của Việt Nam Quốc Tự có thiết kế ba gian, mái lợp ngói âm dương, mặt tiền có năm cửa vào. Gian chính giữa thờ các tượng Phật sơn son thếp vàng, trong đó nổi bật là pho tượng cao 7,5 m, nặng 35 tấn được các nghệ nhân làng đúc đồng Ý Yên, Nam Định chế tác.

Hai bên lối lên chánh điện chùa là tháp chuông và tháp trống mái lợp ngói, được trang trí các hoa văn mang đậm dấu ấn Phật giáo. Tháp chuông nơi đặt quả chuông cao 2,9 m, rộng 1,6 m, nặng 3 tấn được nhóm nghệ nhân ở Huế chế tác với hoa văn trang trí thuần Việt như rồng, mây, hoá lá.

Bên trong tháp trống (ảnh sau) được tạo tác từ gỗ nguyên khối, dài gần 2 m, đường kính 1 m, được đặt trên giá gỗ chạm khắc.

Tháp Đa Bảo trong khuôn viên chùa gồm 13 tầng, cao 63 m, nơi sẽ thờ xá lợi trái tim của Bồ tát Thích Quảng Đức.

Theo Ban Tổ chức Đại lễ Phật đản - Vesak Liên Hợp Quốc 2025 xá lợi trái tim Bồ tát Thích Quảng Đức được đưa từ nơi bảo quản là Ngân hàng Nhà nước chi nhánh TP HCM về chùa cho khách chiêm bái vào ngày 2/5. Đến 8h ngày 11/5, xá lợi được cung thỉnh vào tháp Đa Bảo.

Bảo tháp với ý nghĩa biểu tượng cho tinh thần phụng sự, thống nhất của 13 tổ chức, hội đoàn, tông phái tham gia cuộc đấu tranh bất bạo động của Phật giáo vì hòa bình và bình đẳng tôn giáo tại miền Nam năm 1963.

Ngay cạnh tháp là tượng Quan Thế Âm Bồ Tát đặt ngoài trời trên bệ cao hơn 4 m, thuận tiện cho du khách chiêm bái.

Chị Tâm Như Hạnh (áo xanh) cùng nhóm làm các hoạt động thiện nguyện tại chùa để chuẩn bị cho lễ cung thỉnh xá lợi Bồ Tát Thích Quảng Đức sáng 29/4.

"Tôi rất xúc động khi biết xá lợi sẽ được trưng bày tại chùa. Đây là dịp hiếm có để được chiêm bái và tưởng nhớ đến vị Bồ Tát đã vì đạo pháp, dân tộc", chị Hạnh nói.

Chùa là nơi diễn ra các hoạt động tôn giáo quan trọng tại TP HCM như lễ Phật đản, lễ vu lan, cầu siêu. Trong ảnh là đại lễ Phật đản tại Việt Nam Quốc Tự được tổ chức vào ngày 26/5/2023.

Chùa Việt Nam Quốc Tự mở cửa từ 7h đến 18h hằng ngày. Ngày rằm và các dịp lễ, thời gian mở cửa kéo dài đến 22h30 để phục vụ người dân và du khách đến tham quan, chiêm bái. Khuôn viên chùa có bãi đỗ xe nằm tại tầng hầm, phục vụ ôtô và xe máy của khách đến chùa. Ảnh: Thanh Tùng

Tuấn Anh