Mặc lại đồ cũ của anh chị

Theo một nghiên cứu của Viện Đô thị Mỹ năm 2017, gần 40% hộ gia đình không đủ khả năng chi trả cho các nhu cầu thiết yếu như thực phẩm, điện nước. Với họ, mua một bộ quần áo mới là điều xa xỉ.

Khi còn nhỏ, nhiều đứa trẻ không được chọn quần áo theo ý thích. Thứ chúng có là những món đồ được truyền lại từ anh, chị. Tấm áo khoác yêu thích từng thuộc về chị gái hay chiếc quần đã sờn gấu của anh trai trở thành tài sản quý.

Niềm vui đến từ việc được mặc lại món đồ mà mình đã chờ đợi từ lâu, nhưng cũng đi kèm nỗi ghen tị khi thấy bạn bè có quần áo mới.

Thói quen mặc đồ cũ còn kéo dài đến tuổi trưởng thành, khiến nhiều người ngần ngại khi đứng trước những món hàng mới, kể cả đã có tiền.

Hiếm khi mời bạn đến nhà

Khi sống trong cảnh nghèo, căn nhà trở thành điều không muốn ai nhìn thấy. Đó có thể là một không gian lộn xộn, thiếu tiện nghi, hoặc đơn giản là không có gì để chia sẻ.

Nhiều trẻ em cảm thấy an toàn hơn khi đến chơi nhà bạn, nơi có phòng khách gọn gàng, có đồ ăn vặt trong tủ và chăn gối thơm tho.

Theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Mỹ Anthropological Quarterly, xấu hổ vì nhà nghèo thường gắn liền với cảm giác mất giá trị cá nhân, kéo dài đến khi trưởng thành.

Dù đã có công việc ổn định, ngôi nhà riêng, nhiều người vẫn không thoải mái khi đón tiếp khách vì nỗi xấu hổ vô hình thuở bé.

Ảnh minh họa: Faalguni Mandal|CanvaPro

Lớn lên với tư duy khan hiếm

Tư duy đề phòng thiếu thốn bám rễ từ những năm tháng vật lộn với bữa ăn khiến nhiều người ăn quá nhiều hoặc ăn không kiểm soát khi trưởng thành.

Một nghiên cứu trên tạp chí nghiên cứu quốc tế chuyên về các ảnh hưởng văn hóa, xã hội, tâm lý, giác quan và sinh lý đối với việc lựa chọn và tiêu thụ thực phẩm Appetite cho thấy, trẻ lớn lên trong nghèo khó có nguy cơ rối loạn ăn uống và béo phì cao hơn, do những trải nghiệm mất an ninh lương thực ảnh hưởng lâu dài đến hành vi.

Thay vì ăn khi đói, họ có xu hướng ăn để dự trữ, ăn vì sợ sau này không còn, hoặc ăn tất cả những gì miễn phí, không dám bỏ phí dù đã no.

Biết giá mọi mặt hàng trong siêu thị

Những người từng phải "cân nhắc từng đồng" khi đi chợ thường có trí nhớ siêu việt về giá cả. Họ biết chính xác giá một lít sữa, cân gạo, khay trứng, thậm chí cả thời điểm giảm giá của siêu thị gần nhà.

Luôn tự sửa mọi thứ

Khi không đủ tiền gọi thợ, mọi vấn đề trong nhà đều được giải quyết theo kiểu "tự xoay xở". Băng dính thay cho ốc vít, dây kẽm buộc tạm vòi nước rò rỉ, thậm chí đồ điện hỏng cũng được mày mò mở ra sửa. Ngay cả khi trưởng thành và có tiền, họ vẫn giữ thói quen này.

Sống trong cảnh thiếu thốn khiến họ phát triển khả năng ứng biến, nhưng cũng khiến họ gặp khó khăn khi cần "nhờ vả" hay đầu tư cho những thứ không thiết yếu.

Lưu từng gói tương, khăn giấy

Bạn từng thấy ngăn kéo chứa đầy gói sốt cà, đũa nhựa, khăn ăn đủ màu từ các nhà hàng mang về? Với nhiều người, đó là kho báu từ thời "không dám bỏ phí bất cứ thứ gì". Thói quen này được truyền từ đời ông bà đến cha mẹ và vẫn tồn tại trong nhiều gia đình.

Dù hiện tại không còn túng thiếu, họ vẫn giữ thói quen "tận dụng mọi thứ có thể", như một phản xạ phòng vệ với nỗi lo thiếu hụt trong tiềm thức.

Cảm thấy có lỗi khi được giúp đỡ

Từng phải từ chối nhiều cơ hội vì không có tiền, những người lớn lên trong nghèo khó thường cảm thấy khó xử khi được người khác tặng quà, mời ăn hay hỗ trợ tài chính. Họ sợ bị xem là "ăn bám", sợ mắc nợ ân nghĩa, sợ bị đánh giá.

Cuốn sách "Nghèo đói và sự xấu hổ: Trải nghiệm toàn cầu", mô tả những người lớn lên trong thiếu thốn thường mang cảm giác tội lỗi và lo lắng khi nhận giúp đỡ, ngay cả khi sự giúp đỡ ấy là hoàn toàn vô tư.

Nhật Minh (Theo Yourtango)