Một tối tháng 9/2024, Lucy (đã đổi tên) nhận tin nhắn trực tiếp trên Instagram từ một công ty khởi nghiệp AI mà cô chưa từng nghe tên, với lời đề nghị bán quyền sử dụng gương mặt để tạo ra một mô hình AI mô phỏng chính cô.

Bị thu hút bởi khoản thù lao 1.500 bảng và ý tưởng "làm người mẫu AI", vốn được nhiều người nổi tiếng thực hiện, Lucy đồng ý ký hợp đồng, bỏ qua việc đọc kỹ điều khoản. Theo thỏa thuận, cô phải cung cấp nhiều đoạn video để huấn luyện mô hình AI.

Chỉ sau đó Lucy mới nhận ra hợp đồng đã tước bỏ quyền sở hữu hình ảnh của cô trong các quảng cáo trả phí. "Tôi không thể nhận quảng cáo thương hiệu hay trở thành nhà sáng tạo nội dung do người dùng tạo ra. 1.500 bảng kiếm được biến mất nhanh chóng, phần lớn tôi đầu tư cho công việc kinh doanh mỹ phẩm tự do", cô nói.

Câu chuyện của Lucy trở thành tâm điểm bộ phim tài liệu The AI Face Trade, do nhà làm phim Sam Tullen, ở Liverpool thực hiện. Bộ phim dài 20 phút, quay tại Manchester và vùng lân cận, khám phá sự gia tăng của các mô hình AI trong lĩnh vực nội dung do người dùng tạo ra.

Lucy kể lại nỗi ân hận của mình trong phim tài liệu của Sam Tullen

Sam kể rằng ý tưởng làm phim bắt đầu khi anh truy cập một trang web AI và thấy "hàng trang khuôn mặt" có thể đọc bất kỳ kịch bản nào. "Nhiều mô hình AI thực chất được xây dựng dựa trên gương mặt người thật. Trường hợp của Lucy chỉ là phần nổi của tảng băng chìm", anh nói.

Theo Sam, nhiều người dễ dàng chấp nhận những lời mời hợp đồng mà không hiểu hết hậu quả, nhất là khi lo ngại hình ảnh cá nhân có thể bị thu thập từ Internet mà không xin phép.

Với công nghệ AI ngày càng khó phân biệt thật – giả, anh đặt câu hỏi liệu các công ty có được quyền sở hữu hình ảnh cá nhân vô thời hạn và hệ thống pháp luật có kịp điều chỉnh để bảo vệ người dùng hay không.

Sam kỳ vọng bộ phim sẽ nâng cao nhận thức về tốc độ phát triển của công nghệ vượt xa khuôn khổ pháp lý.

"Chúng tôi muốn phát hành phim trực tuyến để tiếp cận khán giả toàn cầu, khơi gợi thảo luận về rủi ro khi trao quyền kiểm soát gương mặt cho AI", ông anh.

Nhật Minh (Theo msn/liverpoolworld)