Năm 2022, Huang tốt nghiệp thạc sĩ báo chí. Tháng 7/2023, cô gây bất ngờ khi quyết định làm việc tại căng tin trường, dù từng thực tập tại nhiều công ty truyền thông lớn.

"So với công việc văn phòng, làm nhân viên bán hàng ở căng tin mang lại cho tôi nhiều niềm vui hơn", Huang nói.

Huang, 26 tuổi, tốt nghiệp thạc sĩ Đại học Bắc Kinh năm 2022. Ảnh: Huang

Công việc hàng ngày của Huang bắt đầu từ sáng sớm, chủ yếu là múc canh, cháo và thêm rau thơm cho sinh viên. Có lần, cô phải thái một rổ ớt lớn, khiến tay sưng tấy. Dù công việc khá vất vả, Huang cho biết chỉ cần một giấc ngủ ngon là có thể hồi phục sức khỏe.

Công việc hiện tại khác biệt hoàn toàn so với môi trường văn phòng, nơi cô phải đối mặt với áp lực KPI và luôn trong trạng thái sẵn sàng trả lời điện thoại của cấp trên.

Sinh ra trong gia đình làm nông ở tỉnh Hồ Nam, bố mẹ Huang không ủng hộ quyết định của con gái. Họ cho rằng công việc tay chân vất vả, lương thấp. "Khi mọi người hỏi về công việc của tôi, bố mẹ chỉ nói 'làm ở Đại học Bắc Kinh'. Nhiều người còn tưởng tôi là giáo sư", Huang kể.

Hiện tại, Huang kiếm được 6.000 tệ (khoảng 20 triệu đồng) mỗi tháng và đặt mục tiêu trở thành quản lý căng tin.

"Nhiều bạn học của tôi kiếm được 20.000 tệ mỗi tháng, nhưng tôi không bận tâm. Làm việc ở căng tin là lựa chọn của tôi, vì nó mang lại hạnh phúc", cô nói.

Huang thành nhân viên phục vụ căng tin tại Đại học Bắc Kinh từ tháng 7/2023. Ảnh: Huang

Câu chuyện của Huang gây tranh cãi trên mạng xã hội Trung Quốc. Nhiều người đồng cảm với áp lực công sở, khuyên cô theo đuổi đam mê. Số khác cho rằng đây là sự lãng phí tài năng.

Không chỉ Huang, nhiều sinh viên tốt nghiệp các trường đại học danh tiếng ở Trung Quốc cũng chọn công việc trái ngành. Lu Buxuan, sinh viên khoa tiếng Trung, trở thành người bán thịt lợn ở chợ. Tong Jieqiong, thạc sĩ Đại học Thanh Hoa, từ bỏ nghiên cứu biến đổi khí hậu để học nấu ăn.

Xu Zhihong, cựu hiệu trưởng Đại học Bắc Kinh, ủng hộ quyết định của học trò. Ông cho rằng sinh viên tốt nghiệp Đại học Bắc Kinh có thể trở thành hiệu trưởng, nhà khoa học, người bán thịt lợn hoặc bất kỳ công việc gì miễn họ thấy hạnh phúc.

Câu chuyện của những người trẻ như Huang phản ánh một bức tranh rộng lớn hơn về tình trạng kiệt sức vì áp lực công việc, cuộc sống của thế hệ trẻ. Một nghiên cứu toàn cầu của công ty nhân sự UKG tháng 10/2024 ghi nhận kết quả 83% nhân viên thuộc Gen Z bị kiệt sức. Trước đó, một cuộc khảo sát của web việc làm Indeed cho thấy, những người lao động thuộc thế hệ Millennials và Gen Z đang báo cáo tỷ lệ kiệt sức cao nhất, lần lượt là 59% và 58%.

Khảo sát của công ty phân tích dữ liệu Talker Research cho thấy 24% Gen Z luôn trong trạng thái mệt mỏi, tỷ lệ cao nhất so với các thế hệ khác.

34% Gen Z nói tình trạng này là thường xuyên trong khi tỷ lệ này ở thế hệ lớn nhất là baby boomers chỉ 20%. Chỉ khoảng 5% người trẻ nói mình "hiếm khi" cảm thấy mệt mỏi.

Nhiều người trẻ Trung Quốc đã hưởng ứng trào lưu tangping (nằm phẳng) và coi đó là một cách phản kháng với áp lực cuộc sống.

Theo nền tảng tuyển dụng Zhaopin, Trung Quốc đang chứng kiến làn sóng chuyển từ nhân viên văn phòng sang lao động phổ thông. Trong khảo sát mới nhất công bố tháng trước, nền tảng này nhận thấy nhu cầu việc làm phổ thông, như nhân viên giao đồ ăn, tài xế xe tải, bồi bàn và thợ máy đã tăng gần 4 lần trong quý I so với đầu năm 2019. Nhu cầu nhân viên giao hàng tăng nhanh nhất, với 800%, do ba năm đại dịch Covid đã tạo ra văn hóa giao đồ ăn.

Minh Phương (Theo 163.com, KH01)